Co to jest czkawka?
Czkawka to zjawisko występujące u dużej liczby ssaków. Może pojawiać się u kotów, koni, królików, psów oraz ludzi. Co ciekawe, czkawkę miewają także dzieci w łonie matki. Doniesienia naukowców sugerują, że jest to zjawisko najbardziej rozpowszechnione u noworodków, które spędzają aż 2,5% swojego czasu na czkawce.
Odruch czkawkowy może być patologicznych i powstawać w wyniku infekcji lub nowotworu w pobliżu przepony, a także jako konsekwencja zmian w mózgu. Sygnały wywołujące ten odruch, pochodzą z dystalnej części przełyku, żołądka i brzusznej strony przepony. Impulsy nerwowe przemieszczają się nerwem przeponowym, nerwem błędnym i odgałęzieniami nerwu współczulnego.
U ludzi po rozpoczęciu czkawka występuje z szybkością od 4 do 60 razy na minutę. Częstotliwość jest raczej stała dla danego osobnika, ale może być również modyfikowana przez różne czynniki środowiskowe.
Dlaczego pies ma czkawkę?
Czkawka pojawia się, gdy przepona ulega skurczom. Ten błoniasty mięsień rozciągnięty między klatką piersiową, a jamą brzuszną jest unerwiony przez nerw przeponowy. Jeśli wspomniany nerw jest niedojrzały (np. u szczeniąt) lub ulega podrażnieniu (u dorosłych), dochodzi do powstania zjawiska czkawki.
Czkawka szczeniąt pojawia się stosunkowo często, ale zwykle nie jest problemem. Zjawisko czkawki występuje o wiele rzadziej u starszych psów, u których nerw przeponowy i przepona są już dojrzałe, a co za tym idzie mniej podatne na podrażnienia.W przypadku dorosłego psa częste napady czkawki należy skonsultować z lekarzem weterynarii.
Diagnostyka czkawki obejmuje dokładny wywiad oraz historię choroby. Lekarz powinien wiedzieć, kiedy zaczął się problem, jak długo trwają ataki i czy coś wydaje się je wywoływać. Kolejnym krokiem jest badanie kliniczne. Istotny jest stan skóry, praca serca, płuc, wielkość węzłów chłonnych oraz wiele innych parametrów. Jedną z opcji, którą może zalecić lekarz jest dalsza obserwacja psa wraz z nagrywaniem ataków czkwaki. Istnieje bowiem kilka stanów, które można pomylić z czkawką np. odwrotne kichanie lub chorobę refluksową. Prezentacja filmów pozwoli lekarzowi weterynarii lepiej zidentyfikować przyczynę. Do innych badań zalecanych przy częstych atakach czkawki zalicza się:
- prześwietlenie brzucha,
- prześwietlenie klatki piersiowej.
- badania krwi,
- badanie neurologiczne.
Powyższe badania pozwolą wykluczyć jakikolwiek nacisk na przeponę, który może wywoływać nawracającą czkawkę.
U ludzi przewlekła czkawka może być powiązana z różnymi zaburzeniami np. zmianami w ośrodkowym układzie nerwowym lub zapaleniem osierdzia, czy nowotworami w obrębie klatki piersiowej i brzucha. Nie wszystko przekłada się jednak na psy. Znajomość przyczyn czkawki u ludzi pomaga jednak ukierunkować dalsze badania, gdy wstępna diagnostyka nie daje odpowiedzi. Przypadki psów z przewlekłą czkawką są jednak rzadkie. A może zainteresuje cię także ten artykuł o przeziębieniu u psa?
Czego objawem są częste czkawki?
Częste czkawki mogą wskazywać na ucisk przepony ze strony klatki piersiowej lub jamy brzusznej. Czkawka może pojawiać się także z bardziej błahych powodów jak:
- zbyt szybkie jedzenie,
- zbyt szybkie picie,
- stres,
- podekscytowanie,
- wdychanie drażniącego powietrza np. z dymem papierosowym,
- podjedzenie pikantnego dania właściciela.
W pewnych przypadkach czkawka może wskazywać na poważniejsze problemy jak:
- zapalenie płuc,
- astma,
- zapalenie osierdzia,
- hipotermia – obniżająca się temperatura psa,
- wada budowy układu oddechowego,
- przepuklina u psa (najczęściej przepuklina u psa dotycząca rozworu przełykowego).
