Wielkość ma znaczenie
Podczas procesu projektowego należy trzymać się żelaznej zasady, mówiącej o tym, że rośliny na rabatach rozmieszczamy od najmniejszych z przodu do największych z tyłu. Zwróćmy uwagę również na fakt, czy klomb będzie oglądany tylko z jednej strony (np. rabata przy płocie, murze, wzdłuż chodnika) czy może z różnych stron (np. rabaty pośród trawnika, w kształcie koła). Przy tych pierwszych trzymamy się reguły, iż na obwodzie rabaty wprowadzamy rośliny płożące, niskie i poduchowate, następnie za nimi wyższe krzewy i byliny, a dopiero za nimi rośliny wysokie, które mogą stanowić tło dla całej kompozycji.
Jeśli planujemy przestrzeń, którą można oglądać z wielu stron, to wprowadzamy rośliny w analogiczny sposób: na brzegach najniższe, a im bliżej środka tym wyższe. Dzięki temu utworzymy piętra roślinne, które w maksymalny sposób pozwolą uwypuklić walory dekoracyjne każdej rośliny.
Ilość ma znaczenie
Stosując się do tej zasady należy pamiętać, iż rośliny na klombach, posadzone w większych grupach, będą prezentowały się ładniej niż sadzone pojedynczo. Na małych przestrzeniach wystarczą już grupy, złożone z 3-5-7 roślin tego samego gatunku i ich odmiany. Na większych można pomyśleć o dużej ilości nasadzeń. Należy trzymać się tej reguły, szczególnie w odniesieniu do bylin i traw, które znacznie lepiej prezentują się w formie barwnej plamy, aniżeli posadzone pojedynczo. Trzeba też wspomnieć, że w ogrodnictwie zaleca się sadzenie roślin w grupach złożonych z nieparzystych liczb (3,5,7,9,11 itd).
Dobór gatunkowy a atrakcyjność
Najtrudniejszym zagadnieniem podczas planowania ogrodu i rabat jest ukształtowanie go w taki sposób, aby nie był atrakcyjny tylko wiosną, latem czy jesienią, ale także zimą. Ta sztuka wymaga wprawy i obeznania z gatunkami i odmianami drzew, krzewów, bylin, roślin cebulowych, traw i pnączy. Poprzez umiejętne łączenie ich ze sobą, często na zasadzie kontrastów lub podobieństw, można uzyskać zaskakujące i przyciągające wzrok efekty.
Ale rośliny to nie tylko kolor ich kwiatów, które w zależności od gatunku utrzymują się dłużej lub krócej, lecz przede wszystkim pokrój, atrakcyjność po kwitnieniu, faktura liści, przebarwienie jesienne oraz dekoracyjność zimą. Ta ostatnia kwestia jest najtrudniejszym aspektem podczas projektowania. Aby ogród był atrakcyjny w okresie zimowym powinny znajdować się w nim rośliny zimozielone, stanowiące swego rodzaju szkielet, jak na przykład bukszpany, cisy czy laurowiśnie.
W zestawieniu z zaschniętymi trawami i oszronionymi kwiatostanami bylin sprawią, że rabaty będą miały swój urok w mroźne dni. Dodatkowo nie można zapominać o krzewach i drzewach, których owoce, wiszące na gałęziach, zdobią ogród i są pokarmem dla ptaków. Na wyróżnienie, ze względu na atrakcyjne owoce, zasługują tutaj berberysy, trzmieliny pospolite, ogniki szkarłatne, dzikie róże czy rajskie jabłonie.
Następstwo sezonowej atrakcyjności
Jeżeli chcemy, by ogród zaskakiwał i cieszył nas cały rok, należy skupić się na gatunkach roślin, które szczególnie zwracają na siebie uwagę swoją atrakcyjnością. Warto posadzić w swoim otoczeniu rośliny, dominujące swoim kwitnieniem, w danym okresie.
Oczywiście należy pamiętać, że gatunki roślin atrakcyjnych, które chcielibyśmy mieć w ogrodzie, mają różne wymagania siedliskowe (nasłonecznienie, odczyn gleby czy warunki wodne). Spoglądając na kalendarz i zestawiając okresy roku z efektownymi w danym momencie roślinami, możemy dokonać następującego podziału:
- wczesna wiosna (przedwiośnie): śnieżyczka przebiśnieg, śnieżyca wiosenna, rannik zimowy, ciemiernik biały, dereń jadalny,
- pełnia wiosny: tulipan, szafirek, magnolia, forsycja, migdałek, porzeczka krwista, wrzosiec, lilak, tawuła szara, tawuła wczesna,
- przełom wiosny i lata: różanecznik, azalia, kalmia, pieris, krzewuszka cudowna, jaśminowiec, kalina, piwonia,
- pełnia lata: hortensja bukietowa, ogrodowa i drzewiasta, płomyk wiechowaty, jeżówka, liatra kłosowa, pysznogłówka, liliowiec, lawenda, perowskia, róże, bodziszki, szałwia
- przełom lata i jesieni: trawy ozdobne jak rozplenica, trzcinnik, proso, molinia, imperata a także rozchodnik okazały, aster nowoangielski, nowobelgijski i krzaczasty,
- pełnia jesieni: wrzosy, miskanty, oraz efektownie przebarwiające się drzewa i krzewy,
- przełom jesieni i zimy oraz zima: zaschnięte pędy traw i bylin, kolorowe pędy dereni i złotlina, kolorowe owoce na berberysach, trzmielinach, rajskich jabłoniach.
Fot. 123RF.com
Szkółki ogrodnicze dysponują obecnie dużą paletą roślin, dlatego warto przy zakupie poszczególnych okazów przemyśleć sposób ich nasadzeń w ogrodzie, aby nie stanowiły przypadkowych kwietników, lecz przemyślane całoroczne kompozycje.
mgr inż arch. kraj. Anna Waligóra Jędrzejowska,
Autorska pracownia projektowa ekoartprojekt
Zdjęcie główne: 123RF/PICSELL
Przeczytaj inne porady naszego eksperta:
Jak chronić rośliny w ogrodach przed upałami
Rośliny miododajne, które przyciągną pszczoły w ogrodzie
Pielęgnacja ogrodu na wiosnę - jak krok po kroku przygotować ogród na nowy sezon
Jak pielęgnować meble ogrodowe, tarasy, trejaże
Pielęgnacja ogrodu na wiosnę - jak krok po kroku przygotować ogród na nowy sezon
Kalendarz cięcia drzew i krzewów ozdobnych