Spis treści:
- Dlaczego magnez jest ważny w uprawie roślin?
- Jak rozpoznać niedobory magnezu w roślinach?
- Do czego i jak stosować siarczan magnezu?
Dlaczego magnez jest ważny w uprawie roślin?
Magnez, choć często pozostaje w cieniu azotu, potasu czy fosforu, pełni fundamentalną rolę w życiu roślin. Stanowi centralny element cząsteczki chlorofilu, umożliwiając fotosyntezę – proces, w którym rośliny przekształcają światło słoneczne w energię. Bez odpowiedniej ilości magnezu fotosynteza staje się mniej efektywna, co prowadzi do osłabienia roślin, zahamowania wzrostu i spadku plonów. Jak podkreśla badanie przeprowadzone przez Uniwersytet Minnesoty w 2020 roku, magnez odgrywa ważną rolę w metabolizmie rośli, ponieważ aktywuje również enzymy odpowiedzialne za przenoszenie reszt fosforanowych oraz regulację pH w komórkach.
Na glebach polskich problem niedoboru magnezu jest powszechny. Według badań okręgowych stacji chemiczno-rolniczych, przeprowadzonych w latach 2016–2019 przez Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa (IUNG-PIB), aż 27 proc. przebadanych próbek glebowych wykazało bardzo niską lub niską zawartość magnezu przyswajalnego.
Szczególnie alarmująca sytuacja panuje w województwie lubelskim, gdzie 44 proc. próbek wskazano jako ubogie w ten pierwiastek. Z kolei województwa warmińsko-mazurskie (50 proc.), świętokrzyskie (51 proc.) i małopolskie (54 proc.) odnotowały najwyższy odsetek gleb o wysokiej i bardzo wysokiej zawartości magnezu.
Przeczytaj również: Czy ogórki można pryskać siarczanem magnezu? Dobre proporcje i obserwacja roślin to podstawa
Jak rozpoznać niedobory magnezu w roślinach?
Niedobór magnezu manifestuje się w wyraźny sposób, szczególnie na starszych liściach. Początkowo pojawia się chloroza międzyżyłkowa – tkanki między nerwami liścia żółkną, podczas gdy same nerwy pozostają zielone. Z czasem liście mogą brunatnieć, a nawet obumierać, a to niestety prowadzi do osłabienia rośliny i ograniczenia plonów. Takie objawy są szczególnie widoczne u pomidorów, ogórków i papryki, ale dotyczą także roślin kapustnych, buraków, kukurydzy, bobowatych oraz ziemniaków.
Magnez, obecny w roślinach w ilości do 0,8 proc. suchej masy, jest pierwiastkiem ruchliwym – przemieszcza się z dolnych liści do młodych, dlatego objawy niedoboru najpierw widoczne są u podstawy rośliny. U roślin jednoliściennych, takich jak kukurydza, niedobór objawia się charakterystyczną marmurkowatością, czyli żółtymi plamami między żyłkami. U dwuliściennych, czyli m.in. pomidorów, plamy te mogą przechodzić w nekrozy. Wrażliwość roślin na niedobór magnezu nasila się w okresach intensywnego wzrostu, np. u zbóż w fazie strzelania w źdźbło, u rzepaku od kwietnia do maja, a u buraków od czerwca do września.
Niedobór magnezu zakłóca także gospodarkę azotową roślin, ograniczając pobieranie azotu w formie azotanowej (N-NO3) oraz syntezę białek. Roślina dobrze zaopatrzona w magnez lepiej wykorzystuje azot w formie amonowej lub amidowej.
Niedobór magnezu widocznych jest szczególnie na starszych liściach. Tkanki między nerwami liścia żółkną, podczas gdy same nerwy pozostają zielone.Fot. vveronka/123RF.com
Do czego i jak stosować siarczan magnezu?
Siarczan magnezu, znany jako sól Epsom, to skuteczny i przystępny sposób na uzupełnienie niedoborów magnezu. Może być stosowany zarówno dolistnie, jak i doglebowo, oferując szybkie wsparcie dla roślin w trudnych warunkach. Jego zaletą jest neutralny wpływ na pH gleby, dlatego jest bezpieczny dla większości upraw.
- Stosowanie dolistne
Oprysk dolistny siarczanem magnezu błyskawicznie dostarczenie pierwiastka bezpośrednio do liści, co jest szczególnie skuteczne przy nagłych niedoborach. Aby przygotować roztwór, rozpuść 10 g siarczanu magnezu (około jednej łyżki stołowej) w 1 litrze miękkiej wody, najlepiej deszczówki, by uniknąć interakcji z wapniem. Oprysk wykonuj wczesnym rankiem lub wieczorem, gdy słońce nie operuje zbyt intensywnie, aby zapobiec poparzeniom liści.
Liście należy opryskać z obu stron, używając opryskiwacza generującego delikatną mgiełkę, która przyspiesza wchłanianie. Profilaktycznie wystarczy jeden zabieg, ale w przypadku wyraźnych niedoborów można powtórzyć oprysk 2–3 razy w odstępach 5–7 dni.
Przeczytaj również: Co sadzić i wysiewać w czerwcu w ogrodzie? Warzywa, kwiaty i krzewy
- Stosowanie doglebowe
Aplikacja doglebowa siarczanu magnezu jest polecana dla gleb lekkich i kwaśnych, które często cechują się niską zawartością magnezu (0,05–0,6 proc.). Siarczan magnezu mieszamy z glebą w dawkach dostosowanych do potrzeb uprawy i wyników analizy gleby. Alternatywnie, do podlewania można przygotować roztwór, rozcieńczając 1 litr roztworu (10 g siarczanu magnezu) w 10 litrach wody.
Nawożenie magnezem często łączy się z wapnowaniem, szczególnie na glebach kwaśnych. Według zaleceń IUNG-PIB z 2013 roku, na glebach o bardzo niskiej zawartości magnezu połowę dawki wapna należy zastosować w formie wapna magnezowego o stosunku Ca:Mg 3-2:1. Dostępne na rynku nawozy czy kizeryt, zawierają magnez w różnych formach. Przykładowe dawki MgO dla wybranych upraw, to 20–25 kg/ha dla pszenicy ozimej (plon 6–8 t/ha), 45–55 kg/ha dla kukurydzy na ziarno (7–9 t/ha) oraz 20–30 kg/ha dla rzepaku ozimego (3,5–4,5 t/ha).
Dodatkowe wskazówki
Siarczan magnezu sprawdzi się nie tylko w uprawach warzywnych, ale także na trawnikach, żywopłotach, a nawet arbuzach i melonach, szczególnie w chłodne dni, gdy pobieranie magnezu z gleby jest utrudnione. Regularne stosowanie tego nawozu zwiększa odporność roślin na choroby i stresy środowiskowe, poprawiając jakość i wielkość plonów.
Źródło: deccoria.pl
Przeczytaj również:
Stosowanie mleka w ogrodzie – wady i zalety