Jesienna aura w ogrodzie – jak rośliny przygotowują się do zimy?
Jesień to wyjątkowo kapryśna pora roku. Raz ukazuje swoje piękne – słoneczne i ciepłe – oblicze, by kolejnego dnia zaskoczyć deszczem, wiatrem i chłodem. Zawirowania w pogodzie nie pozostają bez wpływu na rośliny ogrodowe. Jesień w ogrodzie to przede wszystkim czas intensywnych przygotowań do zimy. Dla większości roślin jesień to koniec sezonu wegetacyjnego.
W tym czasie metabolizm roślin znacznie spowalnia. Rośliny ogrodowe przygotowują się do zimy na różne sposoby. Drzewa i krzewy liściaste gubią liście, a byliny obumierają, by przetrwać zimę pod postacią organów przetrwalnikowych (bulw, kłączy). Iglaki i rośliny zimozielone jesienią gromadzą wodę, którą będą mogły wykorzystać w czasie mrozów, gdy pobieranie jej z podłoża stanie się niemożliwe.
Jesienna aura nie zawsze jednak sprzyja roślinom. Intensywne deszcze przyczyniają się do rozwoju chorób grzybowych. Silne wiatry uszkadzają delikatne gałązki i pąki. Jesienią pojawiają się też pierwsze przymrozki, które zagrażają szczególnie wrażliwym roślinom.
Jesienne prace w ogrodzie – jak pomóc roślinom przygotować się do zimy?
Wykonując jesienne prace w ogrodzie, nie zapomnij o zabezpieczeniu roślin przed mrozem, śniegiem i wiatrem. Rośliny, które nie są w pełni mrozoodporne (np. róże), jesienią okryj agrowłókniną lub gałązkami drzew iglastych. Delikatne korzenie zabezpiecz kopczykami z ziemi lub korą.
Aby zwiększyć odporność roślin ogrodowych na niekorzystne warunki, zasil je specjalnym jesiennym nawozem bogatym w potas i fosfor. Jesienią szczególnie zadbaj też o iglaki i rośliny zimozielone – podlewaj je obficie przynajmniej raz w tygodniu.
Które rośliny przenieść na zimę do domu?
Nie wszystkie rośliny zdobiące przydomowe ogrody i balkony są w stanie przetrwać mrozy. Pomocna w określaniu odporności roślin na mróz jest przynależność do określonej strefy mrozoodporności, czyli obszaru wydzielonego na podstawie średniej minimalnej temperatury.
Przeważająca część Polski leży w strefie 6a lub 6b, gdzie średnie minimalne temperatury wynoszą od -18 do -23℃. Rośliny zaliczane do wyższych stref mrozoodporności (od 7) zimą mogą przemarzać, dlatego wymagają odpowiedniego zabezpieczenia przed lub przeniesienia do ciepłego pomieszczenia.
Jakie rośliny musisz przenieść do domu, przeprowadzając jesienne prace w ogrodzie? Jesienią zabierz z ogrodu rośliny egzotyczne i nieprzystosowane do chłodnego klimatu – to te pochodzące z Afryki, Ameryki Południowej czy rejonu Morza Śródziemnego. W pomieszczeniu zimą przechowuj także rośliny balkonowe i tarasowe uprawiane w donicach.
Do popularnych roślin, które jesienią powinieneś przenieść do domu, należą m.in.:
Rośliny balkonowe i tarasowe:
- pelargonia
- koleus
- fuksja
- komarzyca
- lantana
- heliotrop
- kocanka
- bieluń datura
- osteospermum
- niecierpek
Rośliny egzotyczne:
- cytrusy
- kaktusy
- wawrzyn
- oleander
- palmy
- hibiskus
- mirt
Zioła:
- bazylia
- rozmaryn
Rośliny cebulowe, kłączowe i bulwiaste:
- mieczyk
- dalia
- paciorecznik
- begonia
Kiedy przenieść rośliny z ogrodu do domu?
Większość roślin wrażliwych na mrozy należy przenieść do pomieszczenia, zanim nadejdą pierwsze przymrozki. Nie należy z tym zwlekać, nawet jeśli rośliny wciąż zdobią ogród – np. oleander jesienią wciąż prezentuje się zjawiskowo, jednak jest wrażliwy na przymrozki.
W zależności od aktualnych warunków pogodowych najlepszy czas na zabranie roślin z ogrodu to początek lub pod koniec października. Niektóre gatunki (np. dalie, pacioreczniki) wykopuje się i przenosi do pomieszczeń dopiero po pierwszych przymrozkach.
Jak przygotować rośliny do zimowania?
Przygotowanie roślin do zimowania to jedna z czynności, której nie możesz zaniedbać, przeprowadzając jesienne prace w ogrodzie. Jesienią zaprzestań nawożenia roślin – ułatwi to im przejście w stan spoczynku.
Przed przeniesieniem roślin do budynków sprawdź ich kondycję. Rośliny do zimowania powinny być wolne od chorób i szkodników. Lepiej od razu pozbądź się chorych lub porażonych okazów. Usuń z roślin uschnięte liście i obumarłe części oraz przytnij pędy.
Jak przechowywać rośliny zimą?
Zimowanie roślin w pomieszczeniach nieco różni się w zależności od gatunku. Większość roślin balkonowych, tarasowych i egzotycznych (m.in. kocanka, koleus, hibiskus, heliotrop) najlepiej przechowywać zimą w jasnym pomieszczeniu o temperaturze 10-15℃.
Do przechowywania tych gatunków wykorzystaj nieogrzewane pomieszczenia w domu lub budynkach gospodarczych. Rośliny balkonowe i egzotyczne możesz umieścić w ogrodzie zimowym lub szklarni.
Zimowanie pelargonii powinno odbywać się w temperaturze 8-12℃. Przed przeniesieniem roślin do pomieszczeń skróć pędy do wysokości 15-20 cm. Zimowanie pelargonii nie może być prowadzone bez dostępu do światła – nie przechowuj więc ich w ciemnej piwnicy czy garażu.
Nieco niższych temperatur zimą (5-10℃) wymagają: oleander, fuksja, lantana czy mirt. W chłodnych pomieszczeniach (2-6℃) dobrze zimuje rozmaryn i wawrzyn. Rośliny zrzucające liście na zimę (np. datury) przechowuj w ciemnym i chłodnym pomieszczeniu (2-6℃).
Rośliny przechowywane w zbyt wysokiej temperaturze, w miejscu silnie nasłonecznionym, nie przechodzą w stan spoczynku, co dotkliwie odbija się na ich kondycji wiosną. Jeśli więc chcesz zimować je w domu, postaraj się, by temperatura nie przekraczała 18℃.
Rośliny egzotyczne, które zimą nie przerywają wegetacji, mogą zimować w temperaturze pokojowej. Zioła uprawiane w ogrodzie (np. bazylię) ustaw na parapecie i uprawiaj podobnie jak rośliny doniczkowe.
Jak pielęgnować rośliny zimą?
Zimą nie zaniedbuj pielęgnacji roślin przyniesionych do domu z ogrodu. Większość gatunków potrzebuje regularnego nawadniania. Zimą nie powinno być ono jednak tak intensywne jak w sezonie wegetacyjnym. Zwykle wystarczy podlewać rośliny co 2-4 tygodnie. W czasie zimowego spoczynku nie zasilaj roślin nawozami. Regularnie kontroluj stan roślin i usuwaj marniejące liście i chorujące okazy.
Rośliny po przeniesieniu po domu często tracą liście i intensywne kolory – nie jest to jednak powód do obaw. W ten sposób przystosowują się do nowych warunków, dzięki czemu wiosną mogą rozpocząć sezon wegetacyjny w dobrej kondycji.
Jeśli chcesz przechować rośliny bulwiaste, kłączowe i cebulowe (begonie, mieczyki, dalie, pacioreczniki), przed zimowaniem odetnij ich części naziemne, oczyść bulwy lub cebule z ziemi i dokładnie je wysusz. Przygotuj przewiewne skrzynki, umieść w nich rośliny, a następnie przysyp piaskiem lub torfem. Dalie, pacioreczniki, mieczyki i begonie przechowuj w suchym pomieszczeniu o temperaturze 5-10℃.
W czasie zimowego przechowywania roślin dbaj o odpowiednią wilgotność w pomieszczeniach. Zbyt duża wilgotność często prowadzi do gnicia roślin, z kolei nadmierne przesuszenie do ich usychania. Pamiętaj więc o regularnym wietrzeniu pomieszczeń, a w razie potrzeby – nawilżaniu powietrza.
Przy odpowiedniej pielęgnacji rośliny zimujące w domu wiosną na nowo rozkwitną, prezentując całą feerię barw. Powodzenia!
Przeczytaj:
Wszystko o tulipanach - odmiany, sadzenie, pielęgnacja, problemy i ponowne kwitnienie
Rośliny zdobiące ogród jesienią
Tuje – dlaczego brązowieją i jak temu zaradzić?
Zimowit jesienny - uprawa i pielęgnacja „jesiennego krokusa”?