Spis treści:
- Dyptam jesionolistyny dictamnus albus – gorejący krzew Mojżesza
- Popularne odmiany krzewu mojżeszowego
- Jak uprawiać krzew Mojżesza?
Dyptam jesionolistyny – gorejący krzew Mojżesza
Dyptam jesionolistny (Dictamnus albus), zwany również gorejącym krzewem Mojżesza, to okazała, długowieczna bylina dorastająca do 80-120 cm wysokości. Wyróżnia się wyprostowanymi, sztywnymi łodygami pokrytymi drobnymi gruczołami. Jego liście są nieparzystopierzaste, ciemnozielone i połyskujące – swoim wyglądem przypominają liście jesionu, co znajduje odzwierciedlenie w polskiej nazwie gatunkowej rośliny. Dyptam tworzy zwartą kępę, która dzięki bujnemu ulistnieniu zachowuje efektowny wygląd przez cały sezon wegetacyjny.
Dyptam zakwita od maja do lipca, tworząc okazałe, wiechowate kwiatostany na szczytach łodyg. Kwiaty są pięciopłatkowe o średnicy do 5 cm i intensywnym zapachu, porównywanym do cytryny lub cynamonu. Barwa kwiatów waha się od jasnoróżowej, przez białą, po fioletową, a każdy płatek ozdobiony jest charakterystycznymi ciemniejszymi żyłkami. Kwiaty dyptamu przyciągają pszczoły i motyle, a po przekwitnięciu roślina wytwarza torebkę nasienną, dzięki której roślina sama się rozsiewa.
Dyptam jesionolistny zachwyca nie tylko wyglądem, lecz także wyjątkowymi właściwościami. Wszystkie części rośliny, pokryte są gruczołami wytwarzającymi olejki eteryczne. Latem, podczas upałów, olejki te mogą unosić się wokół rośliny, tworząc "chmurę" wonnych oparów. Co ciekawe, w dużym stężeniu wydzielane substancje lotne są łatwopalne – na intensywnym słońcu mogą się zająć niebieskim płomieniem, nie uszkadzając jednak samej rośliny. Stąd powstała nazwa "gorejącego krzewu Mojżesza". Olejki eteryczne dyptamu mają także właściwości fotouczulające, przez co szczególnie w słoneczne dni mogą wywoływać poparzenia (nawet bez dotykania rośliny u osób z wrażliwą skórą).
Przeczytaj również: Długowieczne byliny, które pięknie kwitną. Zdobią ogród przez całe lata
Popularne odmiany krzewu mojżeszowego
Dyptam jesionolistny występuje w kilku atrakcyjnych odmianach ogrodowych, różniących się głównie kolorem kwiatów oraz pokrojem. Wszystkie zachowują charakterystyczny cytrusowy zapach, strukturę liści oraz efektowne, pionowe wiechy kwiatowe. Oto najczęściej spotykane odmiany tego gatunku:
- 'Purpureus'
Odmiana o ciemnoróżowych lub purpurowych kwiatach z wyraźnym, ciemniejszym żyłkowaniem na płatkach. To najpopularniejszy wybór do ogrodów ozdobnych.
Dyptam jesionolistny najlepiej kwitnie w pełnym słońcu. Na zdjęciu odmiana 'Albiflorus'. Fot. walencienne/CanvaPro
- 'Albiflorus'
Odmiana o śnieżnobiałych lub białych kwiatach z żółtym żyłkowaniem, tworzących gęste wiechy. Jest efektowna i nadaje się jako kontrast do form o bardziej intensywnym ubarwieniu.
- 'Rosa Purple'
Odmiana o różowawych kwiatach z dekoracyjnymi, ciemnoczerwonymi żyłkami. Ta forma jest ceniona za wysoką ozdobność kwiatów.
Jak uprawiać krzew Mojżesza?
Dyptam jesionolistny najlepiej rośnie na stanowiskach słonecznych, osłoniętych od wiatru. Jest ciepłolubny i światłolubny – pełne nasłonecznienie sprzyja obfitemu kwitnieniu i zdrowemu wzrostowi. Dyptam jest mrozoodporny i nie wymaga zabezpieczenia na zimę. O czym jeszcze należy pamiętać?
- Gleba
Dyptam preferuje gleby przepuszczalne, lekkie, piaszczysto-próchnicze lub wapienne, o odczynie obojętnym do lekko zasadowego (pH 7–8). Warto zadbać, by podłoże było dobrze zdrenowane, ponieważ roślina nie toleruje zastojów wody i podmokłych terenów. Dyptam najlepiej rośnie w glebie umiarkowanie wilgotnej, ale dobrze znosi również krótkotrwałą suszę – jest więc idealny do uprawy na stanowiskach suchych, dobrze nasłonecznionych.
- Podlewanie i nawożenie
Zaleca się umiarkowane, regularne podlewanie, szczególnie w pierwszym roku po posadzeniu i w trakcie dłuższych okresów suszy. Dyptam nie lubi nadmiaru wilgoci, dlatego podlewanie należy ograniczyć na cięższych glebach lub podczas deszczowego lata. Nawożenie nie jest konieczne, ale wiosną można zasilić roślinę kompostem.
Przeczytaj również: Długowieczna bylina o zjawiskowych kwiatach. Ciekawe odmiany i uprawa amzonii nadreńskiej
- Pielęgnacja i ochrona
Krzew Mojżesza nie wymaga częstych zabiegów pielęgnacyjnych. Usuwanie starych, przekwitłych kwiatostanów i suchych liści poprawia wygląd rośliny, ale nie jest konieczne dla jej zdrowia. Ze względu na gruczoły z olejkami eterycznymi, latem w słoneczne dni należy unikać bezpośredniego kontaktu z pędami i liśćmi, które mogą powodować podrażnienia skóry. Roślina rzadko choruje i jest odporna na szkodniki, choć regularna kontrola zdrowotności zawsze jest wskazana.
- Sadzenie i rozmnażanie
Dyptam źle znosi przesadzanie, najlepiej więc od razu wybrać dla niego miejsce docelowe. Sadzonki umieszcza się w rozstawie 40-50 cm, by zapewnić roślinom przestrzeń na rozrost. Roślinę rozmnaża się przez wysiew nasion: można je siać tuż po zbiorze latem, bezpośrednio do gruntu, lub wczesną wiosną – do pojemników i skrzynek w ciepłym miejscu. Nasiona kiełkują dość długo (nawet 30-50 dni), a młode siewki warto najpierw przepikować i zahartować przed wysadzeniem na stałe miejsce.
Źródło: deccoria.pl
Przeczytaj również:
Pomidory na krzakach są dalej zielone? Prosty trik na piękne i czerwone owoce
Bogate źródło fosforu dla pomidorów. Jak i kiedy stosować mączkę kostną?
Suszenie cebuli po zbiorach. Duże i twarde główki przez wiele miesięcy