Spis treści:
- Charakterystyka jodły białej
- Jodła biała – uprawa i pielęgnacja
- Jak sadzić jodłę białą?
- Jak dbać o jodłę?
- Choroby i szkodniki jodły białej
Jodła biała — charakterystyka rośliny
Jodła to polskie rodzime drzewo. Bardzo wysokie, o stożkowatej koronie, dorasta nawet do 50 m wysokości. Jej gałęzie wyrastają promieniście i porośnięte są spłaszczonymi igłami z dwoma jasnymi paskami na spodniej stronie. Charakterystyczne dla jodły pospolitej szyszki rosną do góry i są bardzo ozdobne.
Jodła biała ma charakterystyczne długie szyszki. Fot.123RF.com
W ogrodach często można spotkać ozdobne odmiany jodły zwyczajnej, takie jak:
- „Pyramidalis” – odmiana wysoka, dorastająca do 10 m, o bardzo ładnym stożkowym pokroju.
- „Bystricka” – jedna z niskich odmian, charakteryzująca się gęstą, płaską koroną.
- „Aargu” – to odmiana karłowata jodły, osiąga zaledwie 0,5 m wysokości, ma igły w ciemnym odcieniu zieleni.
- „King’s Dwarf” – jedna z najpiękniejszych odmian o niewielkiej wysokości i gęstym, stożkowym pokroju.
- „Pendula” – dość rzadko spotykana odmiana wysoka, dorastająca do 10 m i mająca nietypowe ułożenie gałęzi w kierunku do dołu.
- „Schwarzwald” – odmiana karłowata, o płaskim, talerzowatym i gęstym pokroju. Ma charakterystyczne, krótkie igły.
- „Brinar” – odmiana karłowa, osiągająca 2–3 m wysokości o stożkowatym pokroju. Posiada ciemnozielone i błyszczące igły.
Przeczytaj także: Araukaria - jak pielęgnować jodłę pokojową?
Jodła biała – uprawa i pielęgnacja
Jodła olbrzymia to piękne, choć kapryśne i wymagające w uprawie drzewo. Dobrze radzi sobie na terenach oddalonych od miasta, gdzie powietrze jest o wiele mniej zanieczyszczone. Na takich terenach jest też łatwiej o nią dbać. Zanim zdecydujesz się na posadzenie jodły w swoim ogrodzie, zorientuj się, na jakim poziomie utrzymuje się zanieczyszczenie powietrza w Twojej okolicy.
Jodła zwyczajna poradzi sobie na stanowiskach półcienistych, jednak lepiej będzie rosła w miejscach widnych. Potrzebuje też bardzo dobrej, żyznej, wilgotnej i próchniczej gleby, najlepiej o lekko kwasowym pH. Jodła biała nie znosi wahań temperatury, susz, zimnych wiatrów, zimowych mrozów i późnowiosennych przymrozków. Miejsce, w którym zostanie wysadzona, powinno być zaciszne i chronić drzewo przed szkodliwymi czynnikami.
Sadzenie jodły
Jodłę pospolitą można sadzić do ziemi przez cały rok. Ważne jednak, abyś przygotował odpowiednio miejsce, w którym ją posadzisz. Zacznij od odchwaszczenia i spulchnienia wybranego stanowiska. Następnie wykop odpowiednio głęboki i szeroki dół (tak, aby bryła korzeniowa swobodnie się zmieściła i zostało jeszcze trochę przestrzeni). Jeśli gleba naturalnie nie jest próchnicza, wykonaj mieszankę ziemi kompostowej z gliny, torfu, kompostu i piasku. Taką ziemię podsyp pod bryłę korzeniową i zakop ją. Po zakopaniu korzeni obficie podlej roślinę, a miejsce wyściółkuj korą sosnową — ograniczy to utratę wody z ziemi.
Młoda jodła biała. Fot.123RF.com
Jodła biała – pielęgnacja
Odpowiednia pielęgnacja rośliny jest niezbędna do tego, aby rosła tak, jak tego oczekujesz. Regularne podlewanie, nawożenie i przycinanie są niezbędne, aby jodła rosła prawidłowo i dobrze się prezentowała.
Podlewanie
Aby jodła dobrze się ukorzeniła i rosła tak, jak tego oczekujesz, niezbędne jest regularne podlewanie. Jeśli gleba jest wyściółkowana, obfite podlanie raz w tygodniu powinno wystarczyć. Jeśli nie, podlewaj ją za każdym razem, gdy ziemia wokół zacznie robić się sucha. Co ważne, jodłę białą powinieneś podlewać również jesienią, w bezśnieżne zimy i wiosną, jeśli opady są niewystarczające. W tym okresie roślina jest zagrożona suszą fizjologiczną, która może poskutkować pożółknięciem i opadnięciem igieł.
Nawożenie
Jodłę powinno nawozić się 1–2 razy do roku: wczesną wiosną lub jesienią i latem. Wiosną i jesienią używaj do tego naturalnego kompostu lub obornika. Latem dobrym wyborem będą nawozy mineralne, które przyspieszą wzrost rośliny i zapewnią ładne zabarwienie igieł. Dobrym wyborem będą specjalne nawozy do iglaków.
Jodła abies alba – przycinanie
Jodły przycina się wczesną wiosną po kilku latach od ich wsadzenia do ziemi. Młode przyrosty wyłamuje się, aby je zagęścić. Wykonuje się również cięcie formująco-zagęszczające. Redukuje się wtedy pędy boczne, skracając je o cały fragment, na którym pojawiły się pąki. Dzięki temu zachowasz ładny kształt rośliny, a jednocześnie jej pokrój będzie gęstszy. W cięciu wiosennym powinno się również usunąć wszystkie chore i martwe pędy.
Sprawdź również: Rośliny na skalniak – wieloletnie, zimozielone, płożące, niewymagające w uprawie. Przegląd najciekawszych propozycji
Rozmnażanie i przesadzanie jodły białej
Rozmnażanie jodły pospolitej należy do dość trudnych. W domowych warunkach poleca się rozmnażanie jej z nasion, których jest bardzo dużo. Nasiona zbiera się od sierpnia do października, obrywając szyszkę i wytrząsając z niej nasiona. Należy wymieszać je z wilgotnym piaskiem i przez około 30 dni trzymać w temperaturze 10–15°C.
Gdy pojawią się kiełki, rozsadź je. Dobrą porą jest czas od połowy kwietnia do końca maja. Najlepiej wysadzić je do tunelu foliowego lub pojemników. Koniec maja i cały czerwiec to czas na przesadzenie ich do gruntu. Trzeba się jednak liczyć z tym, że młode siewki rosną wolno i wymagają dużo uwagi.
Drugą metodą jest szczepienie, choć decydują się na nią głównie profesjonaliści.
Młode szyszki na jodle białej. Fot.123RF.com
Choroby i szkodniki jodły białej
Jodła biała jest szczególnie narażona na ataki szkodników. Najczęściej atakują ją mszyce, których obecność może powodować deformację lub pokrywanie się igieł woskiem i słabszy wzrost rośliny. Aby temu zapobiec, wczesną wiosną należy użyć oprysku olejowego przeznaczonego do zapobiegania mszycom lub oleju parafinowego. Jeśli pomimo tego zabiegu szkodniki się pojawią, konieczne jest skorzystanie ze środków owadobójczych.
Drugimi często spotykanymi na jodle szkodnikami są przędziorki. Wysysają one sok z rośliny, a ich obecność można zauważyć poprzez pojawienie się na igłach drobnych żółtych plamek, zamieranie i opadanie igieł. Tak jak w przypadku mszyc stosuje się preparaty olejowe zapobiegające ich pojawieniu się, a gdy to nie pomoże – środki owadobójcze, w szczególności te przeznaczone typowo do zwalczania przędziorków.
Poza szkodnikami jodła narażona jest na choroby grzybowe, zwłaszcza osutkę zwyczajną. Jej głównym objawem jest pokrycie się igieł drobnymi, czarnymi plamami, które z czasem powiększają się, a wokół nich tworzy się pomarańczowa obwódka. Prowadzi to do opadania igieł, które należy zbierać i palić. Gdy zauważysz objawy tej choroby, konieczne użyj specjalnego oprysku.
Najbardziej niebezpieczną chorobą dla jodły jest rdza – nazywana również rakiem jodły. Poraża zarówno pędy, jak i pień. Niestety jest też trudna do zauważenia we wczesnym stadium. Zakażone pąki zmieniają się w tzw. czarcie miotły – pędy są nabrzmiałe, a igły rosną dookoła pędu. W kolejnych latach można zauważyć, że zakażone pędy rosną nie poziomo, a pionowo. Takie pędy z czasem tworzą raki na pniu, objawiające się spękaną korą, guzami lub dużą, otwartą raną. Po zauważeniu podobnych objawów należy jak najszybciej wyciąć zakażone pędy i wykonać odpowiednie opryski preparatami do tego przeznaczonymi. Taki oprysk wykonuje się 2–3 razy, w dwutygodniowych odstępach.
Zobacz też: Potrafi zniszczyć roślinę w kilka dni. Czym jest biały nalot na iglakach jak go zwalczać?
Pachnące i zdrowe. Zaskakujące właściwości iglaków na INTERIA.TV.