Z artykułu dowiesz się:
- Popularne odmiany lawendy
- Jak pielęgnować lawendę?
- Kiedy przycinać lawendę po zimie?
- Przycinanie lawendy krok po korku
Lawenda - charakterystyka
Lawenda, łac. Lavandula, jest rośliną, która naturalnie występuje w obszarze śródziemnomorskim od Hiszpanii aż po Indie. Jednak dobrze czuje się także w polskim klimacie, gdzie nie przeszkadzają jej krótki okres wegetacji ani chłodne zimy.
Lawenda tworzy gęste byliny o wysokości od 20 do 60 cm, które składają się z srebrzystych pędów z wąskimi, kutnerowatymi liśćmi, które są zwieńczone purpurowymi kwiatami zebrane w długie szypułki. Jej znakiem rozpoznawczym są delikatne kwiatostany, które uwodzą zapachem. Słodki, nieco ziołowy aromat wspiera procesy relaksujące, a do tego pomaga odstraszyć uciążliwe insekty.
Popularne odmiany lawendy
- Lawenda wąskolistna (Lavandula angustifolia)
- Lawenda francuska(Lavandula stoechas)
- Lawenda wielodzielna (Lavandula multifida)
- Lawenda pośrednia (Lavandula x intermedia)
Kiedy kwitnie lawenda?
Lawenda zaszczyca swoimi pięknymi kwiatami już w czerwcu i zdobi ogród aż do września. Posadzona w szpalerze, tworzy gęsty dywan o wspaniałym kolorze i niezwykłym zapachu. Jednak ta niesamowita roślina jest lubiana nie tylko przez ludzi.
Otóż lawenda należy do grona roślin miododajnych. Kwiaty tworzą bardzo dużo nektaru, za który kochają ją pszczoły i inne gatunki owadów. Z niego powstaje miód lawendowy – produkt najwyższej jakości, który jest pożądany przez wiele osób na całym świecie.
Jak pielęgnować lawendę?
Lawenda jest dość prosta w uprawie. Aby pięknie kwitła, należy zapewnić jej słoneczne, ciepłe stanowisko oraz luźną, wapienną glebę. Przed zasadzeniem bylin można wymieszać ziemię z drobnymi kamyczkami lub perlitem i w ten sposób zwiększyć jej przepuszczalność. Niektórzy decydują się dodać kompostu, jednak nie należy używać go zbyt dużo, ponieważ lawenda słabo kwitnie na bardzo żyznej glebie.
Po posadzeniu lawenda nie potrzebuje nawożenia ani zbyt częstego nawadniania. Jest dość wrażliwa na wilgoć – w zbyt mokrej glebie może zacząć gnić lub paść ofiarą choroby grzybowej. Dlatego trzeba uważnie podlewać roślinę, dbać o odpowiednią rozstawę między kępami i regularnie je przycinać.
Jak przycinać lawendę?
Cięcie lawendy jest niezbędne do tego, aby roślina mogła pięknie prezentować się na grządkach i zdrowo rosnąć. Dzięki temu zabiegowi:
- usuwa się wszystkie chore, martwe lub uszkodzone przez śnieg pędy, które mogłyby rozkładać się wśród bylin i stać się źródłem np. choroby grzybowej,
- utrzymuje się prawidłowy pokrój kępy bez tzw. "łysych placków" pośrodku, które mogłyby zaburzać estetyczny efekt oraz sprawiać, że dolne pędy będą smutnie zwisać ku ziemi,
- pobudza się roślinę do produkcji nowych, młodych i silnych pędów, dzięki czemu bylina staje się bardziej odporna na różne szkodniki, choroby i niesprzyjające warunki atmosferyczne.
Cięcia potrzebują zarówno młode okazy, które dzięki temu się wzmacniają, jak i kilkuletnie byliny wymagające odświeżenia.
Kiedy przycinać lawendę po zimie?
Chcesz cieszyć się gęstymi, bujnymi kępami fioletowych kwiatów, ale nie wiesz, kiedy ciąć lawendę? Zabieg ten należy wykonywać dwa razy w roku:
- na początku marca, przed rozpoczęciem kwitnienia lub w okolicy września, przed zimą,
- w połowie sezonu wegetacyjnego po przekwitnięciu kwiatów, czyli między czerwcem, a lipcem.
Cięcie jesienne można pominąć, jeśli lubisz widok kęp otulonych śnieżną kołderką. Najważniejsze jest przycinanie lawendy wiosną. Jest ono niezbędne roślinie do prawidłowego rozwoju, zwłaszcza jeśli zapomniałeś przyciąć rośliny przed nadejściem zimy, ponieważ nie tylko odmładza ją i pobudza ją do kwitnienia, ale także zapewnia wszystkim pędom równomierny dostęp do światła i powietrza. Dzięki temu kępy będą gęsto i obficie kwitnąć, co z pewnością wywoła piorunujące wrażenie na gościach, którzy odwiedzą twój ogród.
Pamiętaj, aby na cięcie lawendy wybrać ciepły, pochmurny, ale bezdeszczowy dzień. Zabieg chwilowo osłabia roślinę, dlatego trzeba zadbać o to, żeby nie była narażona na nadmierną ekspozycję na promienie słoneczne czy deszcz. Dzięki temu, gdy na drugi dzień woda przedostanie się do środka, lawenda nie zgnije, a kiedy słońce wyjrzy zza chmur, nie dojdzie do poparzenia pędów.
Przeczytaj również: Dlaczego warto podlewać storczyki sokiem z cytryny?
Przycinanie lawendy krok po korku
Aby przyciąć lawendę wiosną, potrzebujesz ostrych nożyc lub sekatora. Nie powinien być zbyt duży ani zbyt ciężki, abyś nie miał problemów z formowaniem kęp w półkule. Możesz używać tego samego narzędzia, którym obcinasz krzewy czy drzewa, jednak pamiętaj, aby przed kontaktem ostrza z pędami zdezynfekować je. Dzięki temu zapobiegniesz przenoszeniu patogenów, które mogłyby znajdować się w sokach innych roślin.
Następnie obetnij wszystkie niezdrewniałe pędy mniej więcej w połowie ich wysokości. Kiedy usuwasz gałązki, dbaj o to, żeby krzewinka miała kształt półkuli. Dzięki temu zapewnisz wszystkim łodygom taki sam dostęp do światła i powietrza, co zapobiegnie rozwojowi chorób i pozwoli uzyskać równomierny plon. Suche części rośliny zbierz i wyrzuć do kompostownika. Nie pozostawiaj ich na grządce, aby nie zaśmiecały otoczenia.
Jednocześnie pamiętaj, aby nie naruszać zdrewniałych części pędów, ponieważ rozkrzewiają się bardzo powoli i mało efektownie. Do tego zbyt niskie przycięcie łodyg może przyczynić się do rozwoju choroby wiązek przewodzących, która często doprowadza do obumarcia całej rośliny.
O czym pamiętać, aby lawenda zakwitła po zimie?
Wiosenne cięcie należy przeprowadzić nawet na kwitnącej, świeżo posadzonej lawendzie. Dzięki temu roślina wzmocni się i niedługo wypuści nowe pędy z pięknymi kwiatami. Powtarzaj zabieg co roku, a po 4-5 latach, zrób bardziej drastyczne cięcia odmładzające i przytnij pędy o co najmniej ⅔ ich długości.
To prosty sposób, aby pobudzić starszą lawendę do kwitnienia oraz zapobiec ogołacaniu się łodyg wraz z upływem lat. Taki zabieg wykonuj także na zaniedbanych egzemplarzach oraz wtedy, gdy zauważysz, że krzewinka straciła swój efektowny pokrój lub w poprzednim sezonie słabiej kwitła.
Zbiory lawendy – jak przycinać pędy na bukiet?
Uwielbiasz zapach tych fioletowych kwiatków i chcesz, żeby otulał cię nie tylko na zewnątrz, ale także w domu? To jest możliwe. Wystarczy w prawidłowy sposób obciąć lawendę, zanim rozwinie swoje kwiaty. W tym celu:
- sięgnij po niewielkie nożyce,
- chwyć garść samych pędów z kwiatami,
- powoli obetnij je tuż nad liśćmi.
Pamiętaj, aby nie naruszać dolnych części rośliny – zbyt niskie obcięcie łodyg może opóźnić ponowne kwitnienie, przez co krzewinka nie zdąży wzmocnić się przed nadejściem zimy. Jednocześnie staraj się zachować jej półkulisty pokrój, aby ogród wciąż wyglądał elegancko, a pędy równomiernie się rozwijały.
Zebrane kwiatostany ułóż w niewielkie pęczki i zwiąż za pomocą sznurka jutowego lub gumki recepturki, a następnie powieś w suchym, przewiewnym, nieco zacienionym miejscu kwiatami w dół. Możesz przymocować pęczki np. do drucika umieszczonego pod sufitem i stworzyć z nich niesamowitą dekorację. Zadbaj tylko o to, żeby pęczki nie dotykały ściany, ponieważ mogłyby pleśnieć oraz o to, żeby nie były narażone na bezpośrednie słońce, bo stracą swój piękny kolor.
Cięcie lawendy to nie jest trudny zabieg i nie wymaga specjalnych umiejętności ogrodniczych. Z łatwością wykonasz go samodzielnie w jedno popołudnie. Powodzenia!