Spis treści:
- Agrest – charakterystyka
- Czym cechują się owoce agrestu?
- Popularne odmiany agrestu
- Jakie stanowisko i wymagania glebowe dla agrestu?
- Sadzenie agrestu – podstawowe zasady
- Rozmnażanie agrestu
- Kiedy należy zbierać owoce agrestu?
- Agrest – krzew, który warto mieć w swoim ogrodzie
Agrest – charakterystyka
Agrest (łac. Ribes uva-crispa) to krzew ciernisty z rodziny agrestowatych (łac. Grossulariaceae). Potocznie nazywany również „winoroślą północy”. Dawniej można go było spotkać jedynie w dobrze nasłonecznionych lasach europejskich i azjatyckich. Dziś jest dość pospolicie występującym gatunkiem.
Jak wygląda agrest? Osiąga maksymalną wysokość 1,5 m. Wyróżnia się lekko karbowanymi liśćmi, poniżej których znajdują się ciernie. Jadalną częścią są kuliste lub owalne owoce, pojawiające się mniej więcej w czerwcu. Wcześniej, bo na przełomie kwietnia i maja, można już zauważyć zebrane w małe grona kwiaty w odcieniu:
- białym,
- czerwonoróżowym,
- żółtozielonym.
Konkretne ubarwienie zależy do tego, z jaką odmianą agrestu ma się do czynienia.
Czym cechują się owoce agrestu?
Agrest to krzew typowo letni, co oznacza, że smakosze mogą cieszyć się walorami owoców dopiero w okresie wakacyjnym. Można je zrywać prosto z krzaka i spożywać od razu na surowo. Ci bardziej cierpliwi wykonają jednak z miąższu takie przetwory jak dżemy, soki, galaretki czy kompoty.
Skórka owoców może być pokryta charakterystycznymi włoskami albo jest gładka i błyszcząca. Kolor w dużej mierze zależy od odmiany – podobnie jak w przypadku kwiatów. Dojrzały agrest ma słodki smak, a przy tym jest bardzo zdrowy. Zawiera takie drogocenne składniki jak:
- witamina C,
- witamina A,
- witamina P,
- witamina B,
- wapń,
- fosfor,
- żelazo,
- magnez.
Wszystko to sprawia, że opisywany naturalny smakołyk wykazuje właściwości prozdrowotne. Wspiera odporność, może przyczyniać się do obniżenia poziom cholesterolu we krwi, pomaga zapobiec anemii, wspomaga układ kostny i mięśniowy. Z pewnością warto się więc pokusić o posmakowanie agrestu w wersji surowej lub przetworzonej.
Popularne odmiany agrestu
Można wybierać spośród wielu odmian agrestu. Do tych popularnych zaliczają się:
- agrest Invicta,
- agrest Pax,
- agrest Kamieniar,
- agrest Niesłuchowski,
- agrest Hinnonmaki,
- agrest Hinnonmaki Gelb,
- agrest Resistenta,
- agrest Mucurines.
Konkretne odmiany różnią się m.in. wybarwieniem owoców. Te mogą przybierać kolor czerwony, zielony i żółty. Do kolejnych cech różnicujących zalicza się także stopień mrozoodporności oraz odporność na choroby grzybowe (np. na mączniaka agrestu).
Poza tym, istnieją również warianty bezkolcowe. Warto je wybrać w momencie, gdy liczysz na łatwy i szybki zbiór.
Jakie stanowisko i wymagania glebowe dla agrestu?
Agrest najlepiej będzie rósł na stanowiskach ciepłych i słonecznych, ale cień lub półcień także nie powinien mu zaszkodzić. Niektóre odmiany szczególnie „polubią” mniej promieni słońca i odwdzięczą się smacznymi słodkimi owocami.
Jeśli chodzi o podłoże, to idealna będzie taka gleba, która jest:
- piaszczysta lub piaszczysto-gliniasta,
- bogata w próchnicę,
- żyzna,
- wilgotną,
- lekko kwaśna (odczyn pH 6,2-6,8).
Warto wiedzieć również o tym, że agrest dobrze rośnie w dużych pojemnikach z kompostem na bazie gleby. Najlepiej, jeśli jest osłonięty od intensywnych wiatrów.
Sadzenie agrestu – podstawowe zasady
Dobrym czasem na sadzenie agrestu z gołym korzeniem będzie okres wczesnowiosenny lub późnojesienny. Należy w tym celu wykopać dość duży dołek o średnicy i głębokości około 40 cm, a następnie wsypać do niego odrobinę dobrze zgniłego kompostu lub obornika. Wcześniej musisz się pozbyć chwastów i innego rodzaju zanieczyszczeń. Możesz też dla pewności zbadać odczyn gleby przy użyciu kwasomierza.
Gdy już miejsce do sadzenia będzie odpowiednio przygotowane, to zacznij rozsadzać poszczególne egzemplarze, najlepiej w odległości 1,5 m od siebie z przerwą 1,5 m między kolejnymi rzędami.
Pamiętaj o tym, by po umieszczeniu krzewów w ziemi, dokładnie ugnieść glebę wokół i obficie podlać całość.
- Cięcie agrestu
Pierwsze cięcie krzewu przeprowadza się tuż po posadzeniu. Zawsze rób to na wiosnę (najlepszy będzie przełom lutego i marca), nawet jeśli samo sadzenie wykonywało się inną porą roku.
W jaki sposób ciąć agrest? Wszystkie pędy skróć o wysokość 2 – 3 oczek. Z tych pąków, które pozostały na pędach i znajdują się na szyjce korzeniowej, powinny wyrosnąć nowe, silne pędy, tworzące w przyszłości piękną koronę krzewu.
Kolejne przycinanie warto przeprowadzić za rok. Zawsze wybieraj 3 – 4 najsilniejsze pędy, a resztę solidnie podetnij. Właściwie cięty krzew powinien mieć luźny pokrój i lekko wzniesioną koronę.
Warto przeprowadzać regularne przycinanie krzewu. W ten sposób można pobudzić wzrost młodych pędów i ograniczyć szybkie starzenie się roślin.
- Ściółkowanie agrestu
W przypadku agrestu, trzeba zaplanować ściółkowanie. To ważne, bo dzięki temu ograniczysz parowanie wody z gleby, a opisywany krzew źle znosi suszę.
Do ściółkowania możesz użyć kory sosnowej, agrotkaniny lub agrowłókniny. Inną opcją jest zastosowanie cienkich warstw ścinków trawy w celu dostarczenia azotu i potasu.
- Nawożenie agrestu
Krzewy agrestu korzystnie reagują na dokarmianie. W tym celu warto kupić na przykład siarczany potasu albo wermikompost. Alternatywą będzie dobrze zmurszały obornik lub zwykły kompost.
Jeśli jednak decydujesz się na preparat mineralny, to wybieraj taki o niskiej zawartości chloru.
- Podlewanie agrestu
Jak już zostało wspomniane, agrest jest rośliną dość wrażliwą na niedobory wody. To rezultat tego, że jego korzenie znajdują się płytko pod ziemią. Dlatego musisz pamiętać o systematycznym podlewaniu, zwłaszcza w okresach długotrwałej suszy, a także w czasie kwitnienia i owocowania.
Do nawadniania możesz użyć na przykład odstanej deszczówki.
Rozmnażanie agrestu
Agrest da się rozmnażać na kilka sposobów:
- przez sadzonki,
- przez szczepienie,
- przez odkłady.
Jeśli chodzi o tę pierwszą metodę, to tutaj należy uciąć około 20-centymetrowy pęd, a następnie – na wiosnę – włożyć w ziemię, pozostawiając nad powierzchnią po dwa oczka. Zaledwie kilka miesięcy później, bo na jesień, możesz przesadzić tak zapoczątkowaną roślinę w inne miejsce.
Kiedy należy zbierać owoce agrestu?
Zbiory agrestu przeprowadza się od połowy lipca. Natomiast czas zakończenia zbiorów zależy w głównej mierze od odmiany. Ważne jest to, by w momencie zbierania owoce były już pełnowymiarowe i miękkie w dotyku.
Nie pozostawiaj dojrzałych owoców na krzewie przez zbyt wiele tygodni, bo potem mogą one już nie nadawać się do spożycia.
Agrest – krzew, który warto mieć w swoim ogrodzie
Owoce agrestu są nie tylko smaczne, ale i bardzo wartościowe. Natomiast sam krzew jest łatwy w uprawie i odporny na wiele czynników. Z jednego egzemplarza da się uzbierać nawet 3 kilogramy plonów, co jeszcze bardziej przemawia na jego korzyść.
Warto więc zająć się uprawą tego gatunku, pod warunkiem, że będzie się pamiętać o niektórych czynnościach pielęgnacyjnych, takich jak przycinanie. Ma to bowiem wpływ na kwitnienie i owocowanie rośliny.
Przeczytaj również: Przycinanie porzeczki – kiedy i jak prawidłowo wykonać ten zabieg?
Przycięcie porzeczki w odpowiednim czasie pozwoli jej bogato obrodzić. Fot. 123RF/PICSEL/Pexels