Spis treści:
- Kwitnące pnącza – ozdoba i ochrona
- Kwitnące pnącza wieloletnie na pergole
- Pnącza o ozdobnych liściach
- Pnącza na balkon
Kwitnące pnącza – ozdoba i ochrona
Pnącza to rośliny, wśród których znajdziemy gatunki o różnych formach wzrostu. Jedne wspinają się po gładkich ścianach korzeniami czepnymi lub specjalnymi przylgami, inne z kolei owijają się wokół podpór, wykorzystując do tego drobne wąsy albo ogonki liściowe. Niekiedy też wymagają podwiązania ciężkich pędów do podpór, bo bez nich płożyłyby się po ziemi. Umiejętnie dobrane i posadzone pnącza wieloletnie potrafią rosnąć wiele lat w jednym miejscu, trwale dekorując nasz ogród i to przez okrągły rok, stanowiąc jednocześnie schronienie i cenny pokarm dla ptaków oraz goszczących tu małych zwierząt.
Wieloletnie rośliny pnące do ogrodu takie, jak bluszcz, wiciokrzew, powojnik czy winobluszcz nadają się do okrywania różnego rodzaju ogrodzeń, bo tworzą szczelną osłonę nie tylko przed ciekawskimi spojrzeniami, lecz przede wszystkim przed wiatrem i kurzem. Można wykorzystać je również do osłaniania pustych, wielkopowierzchniowych ścian budynków. Pnącza wieloletnie mogą szybko zakryć brzydkie, stare mury bez konieczności ich remontowania, a także ogrodowe śmietniki. Do tego celu najlepiej nadają się rośliny szybko pnące, jak rdestówka Auberta, chmiel oraz powojniki.
Zielone pnącza potrafią wprowadzić spokój do ogrodu, osłaniając nas przed niechcianymi spojrzeniami, a przy tym subtelnie wypełniając pustą dotąd przestrzeń. Fot. wklzzz/123rf.com
W większości przypadków rośliny pnące do ogrodu mają nieduże wymagania, choć podczas wyznaczania dla nich stanowiska warto pamiętać, że nie lubią gleb bardzo suchych i ubogich. Gatunki ciepłolubne, jak np. glicynia, milin, aktinidia preferują miejsca ciepłe, osłonięte od wiatru i przez większość dnia dobrze nasłonecznione. Na stanowiskach chłodniejszych, wilgotnych i półcienistych lepiej od nich czują się: bluszcz, hortensja pnąca, trzmielina Fortune’a, chmiel i wiciokrzewy.
Większość gatunków dobrze rośnie w glebie o pH utrzymanym w zakresie od lekko zasadowego po lekko kwaśny. Z kolei do obsadzenia podłoża kwaśnego warto przygotować hortensję pnącą i przywarki. Pnącza, których największą ozdobą są kwiaty, z reguły wymagają miejsc słonecznych, zaś te, którym uroku dodają liście – zacienionych.
Byliny pnące kwitnące w sezonie, a w zimie w pełni mrozoodporne warto sadzić jesienią. Natomiast te wrażliwe na mróz dopiero wiosną, gdy zniknie ryzyko przemarznięcia młodych sadzonek. Warto też pilnować odległości od przeszkód lub podpór – zalecane jest zachowanie co najmniej 30–50 cm dystansu od murów i 50–100 cm od drzew. Wszystkie pnącza warto zasilać nawozami ze zwiększoną zawartością potasu. Nawozy azotowe podajemy tylko wtedy, gdy zależy nam na silnym wzroście. Warto też aplikować specjalne nawozy zawierające fosfor, aby wspomóc kwitnące pnącza. Ozdoba i ochrona twojego ogrodu w postaci roślin pnących wymaga wsparcia najważniejszych procesów wzrostu, aby w efekcie przyćmiły one inne rośliny, a przy tym stały się barierą rzeczywiście nie do pokonania.
Przeczytaj również: Pnącza szybko rosnące – popularne gatunki. Gdzie sadzić pnącza, które szybko rosną?
Kwitnące pnącza wieloletnie na pergole
Aranżowanie małego ogrodu wymaga wielu kompromisów zwłaszcza w temacie zielonych kompozycji. Nie ma w nim nieograniczonej przestrzeni, którą można by dowolnie kształtować, sięgając po rozmaite rośliny ozdobne. Jednak na niewielkiej powierzchni da się stworzyć ciekawą aranżację, wykorzystując np. kwitnące pnącza wieloletnie. Na pergole, wolnostojące trejaże i kratki angielskie, a także proste, pionowe podpory czy puste ściany warto wyprowadzić z ziemi pędy pełne liści lub łodygi, które w lecie obsypią się dziesiątkami barwnych kwiatów.
Pnące róże należą do najsilniej kwitnących rodzin tego rodzaju, liczba kwiatów zachwyca, dlatego warto sadzić je tam, gdzie będzie można stale je podziwiać. Fot. tdietrich/123rf.com
Jeśli chcesz stworzyć trwałe, zielone osłony, które przez kilka miesięcy w roku staną się główną ozdobą ogrodu, zdecyduj się na kwitnące pnącza o egzotycznym charakterze. Oto kilka gatunków, które zaskarbiły sobie uznanie ogrodników i są moimi ulubionymi okazami to sadzenia tam, gdzie nie ma dużo miejsca w ziemi, za to powierzchni do okrycia jest po prostu ogrom.
- Akebia pięciolistkowa (Akebia quinata) – charakteryzuje się oryginalnymi kwiatami o purpurowo-brązowej oraz jasnoróżowej barwie. Ozdobne są również młode pędy o fioletowej barwie.
- Cytryniec chiński (Schisandra chinensis) – wytwarza niepozorne, białe kwiaty oraz czerwone owoce zebrane w zwisające grona. Najlepiej rośnie w półcieniu.
- Glicynia chińska, wisteria, słodlin (Wisteria sinensis) – to pnącze o najpiękniejszych kwiatach, które mogą być w kolorach fioletowym, białym, różowym, lawendowym, a nawet niebieskim. Wije się wokół podpór, które muszą być bardzo solidne.
- Hortensja pnąca (Hydrangea petiolaris) – dobrze czuje się zarówno w półcieniu, jak i cieniu. Wytwarza piękne białe i duże kwiaty. Wymaga masywnych podpór wokół, których się owija.
- Milin amerykański (Campsis radican) – bardzo wrażliwy na przemarzanie. Ma piękne czerwone, pomarańczowe lub żółte kwiaty w kształcie trąbek. Wije się wokół podpór.
- Powojnik (Clematis) – wytwarza piękne kwiaty. Z łatwością pnie się po podporach.
- Rdest Auberta (Fallopia aubertii) – ma bardzo duży przyrost roczny (nawet 6 – 8 metrów) i jest ekspansywny.
- Róża pnąca np. z serii Parfuma – te krzewy pnące wymagają podpór, po których pną się, tworząc gęstą okrywę. W pełnym rozkwicie zniewalająco pachną.
- Wiciokrzew pomorski (Lonicera peryclimenum) zwany inaczej suchodrzewem jest pnączem owijającym się wokół podpór pędami, które z czasem drewnieją. Jego wzrost jest intensywny, szybko zarasta podpory, a rurkowate, często słodko pachnące kwiaty kwitną właściwie cały sezon wegetacyjny – co jest niezaprzeczalnie jego wielką zaletą. Niektóre gatunki z tego rodzaju mają zimozielone liście, wszystkie natomiast do obfitego kwitnienia potrzebują dużej ilości słońca. Są mało wymagające co do gleby. Roślinę tę poleca się do uprawy zarówno w większych pojemnikach, jak i w gruncie.
Drobne kwiaty powojników pięknie dekorują przestrzeń, a poprowadzono mocno w górę zielone pędy zasłaniają wybraną strefę ogrodu. Fot. ekrlif/jminka/123rf.com
Pnącza o ozdobnych liściach
Rośliny pnące, prowadzone po podporach, wychodzą w wyższe partie ogrodu, tworząc gęste, spójne tło dla innych gatunków lub zamykając pierwszy plan żywą, zieloną ścianą. Osiągają często olbrzymie rozmiary pędów, co pozwala kierować je nie tylko w górę, lecz także na boki, oplatając rozmaite przeszkody po drodze. Pnącza o ozdobnych liściach, które rosną w moim ogrodzie, wyróżniają się ciekawym kształtem blaszek liściowych, wyjątkowymi kolorami, które zmieniają się wraz z porami roku oraz ukrytymi w gęstwinie liści kwiatami: rurkowatymi, motylkowatymi, kielichowatymi i wieloma innymi. Jednak to właśnie liście są ich największym walorem. Wybrałam sporo nietypowych odmian, ale mam też powszechnie dostępne pnącza takie, jak:
- bluszcz (Hedera helix) – występuje w wielu odmianach różniących się siłą wzrostu, kształtem, zabarwieniem i wielkością liści; może osiągać nawet kilkanaście metrów długości;
- kokornak wielkolistny (Aristolochia macrophylla) – wytwarza pędy o długości 10 – 15 m, oryginalne purpurowe kwiaty i długie, ogórkowate, zielone owoce;
- trzmielina Furtunea (Euonymus fortunei) – o pnącym lub płożącym pokroju, może osiągać do 3 m wysokości; ozdobę stanowią eliptyczne, błyszczące liście o barwie zielonobiałej lub zielonożółtej;
- winobluszcz (Parthenocissus) – tworzy gęstwinę liści przebarwiających się jesienią; jest ekspansywny, nadaje się do obsadzania ogrodzeń i elementów małej architektury;
- winorośl japońska (Vitis coignetiae) – ozdobna z liści, jak i owoców, osiąga 10–12 m długości i rośnie szybko nawet do 4 m rocznie; przeznaczony do sadzenia w ogrodach i zieleni miejskiej.
Podwiązywanie pędów roślin pnących lub ich mocowanie na owalnych konstrukcjach podporowych pozwala nadać roślinom oczekiwany kształt oraz bardziej zwartą formę. Fot. photolight2/123rf.com; mariiaboiko/CanvaPro
Pnącza na balkon
Pnącza z powodzeniem można uprawiać również na balkonach i tarasach. Osłonią one przed niepożądanym wzrokiem i słońcem, będą cieszyć kolorami i efektownymi przebarwieniami układającymi się na liściach w niepowtarzalne wzory. Niektóre też, jak pnącza kwitnące, wypełnią przestrzeń wspaniałym zapachem.
Uprawiane w doniczkach pnącza na balkon możesz wstawić bez specjalnych podpór, jeśli np. masz możliwość puszczenia ich pędów po balustradzie lub bocznej ścianie balkonu. Pamiętaj tylko, że musisz pilnować wzrostu roślin, by nie dopuścić bez zgody sąsiada do przerośnięcia pędów na część zewnętrzną należącą do niego.
Pnącza balkonowe, które nie rozrosną się po balustradzie lub innej części stałej, wymagają odpowiednich podpór, po których będą mogły się wspinać. Ważny jest też właściwy wybór pojemnika, może to być donica, skrzynia, itp. – istotna jest wielkość i głębokość, aby roślina miała miejsce do wykształcenia zdrowej bryły korzeniowej.
W zależności od kierunku i ekspozycji tarasu lub balkonu dobierz rośliny o takich potrzebach, by poradziły sobie na danym stanowisku. Na balkony południowe lub zachodnie nadają się wyłącznie gatunki pnączy światłolubnych, które dobrze znoszą bezpośrednie nasłonecznienie, nawet latem, gdy promienie dosłownie palą wrażliwe liście innych roślin. Do najpopularniejszych kwitnących pnączy, które doskonale odnajdują się na słonecznych stanowiskach, należą:
- groszek pachnący,
- nasturcja większa,
- kobea,
- cytryniec chiński,
- glicynie,
- milin amerykański,
- rdestówka Auberta.
Na tarasach i balkonach można uprawiać większość pnączy z kwiatami. Jednak musisz pamiętać, że szybko rosnące byliny pnąco-kwitnące wymagają regularnego podlewania oraz nawożenia (najwięcej w okresie wegetacyjnym, czyli od kwietnia do końca sierpnia). Najlepszym wyborem będzie nawóz do roślin kwitnących. Warto pamiętać też o odpowiednim cięciu, wykonaj je wczesną wiosną, a ograniczy niepożądane krzewienie się rośliny i pobudzi ją do obfitszego kwitnienia.
Źródło: deccoria.pl
Przeczytaj również:
Piękne ogrodowe pnącze zachwycające kwiatami. Kiedy i jak przycinać milin amerykański?
Żywopłoty szybko rosnące. Krzewy i pnącza na żywopłot łatwe w uprawie
Wiciokrzew - pnącze o słodkim zapachu. Odmiany, uprawa i pielęgnacja wiciokrzewu
Kwitnące krzewy i pnącza do przycięcia w czerwcu. Tak pobudzisz je do wzrostu i wytwarzania kwiatów