Spis treści:
Co to jest rdest ptasi?
Rdest ptasi (Polygonum aviculare), nazywany również świńską trawą, to jednoroczna roślina z rodziny rdestowatych, która występuje powszechnie w całej Polsce. Świetnie sobie radzi nawet na glebach ubogich, suchych i mocno eksploatowanych. Jego obecność można zauważyć najczęściej w szczelinach chodników, przy obrzeżach rabat, na podjazdach, na trawnikach, w piaskownicach czy między kostką brukową. Jest bardzo odporny na deptanie, suszę i niekorzystne warunki atmosferyczne, jest więc wyjątkowo trudny do usunięcia. Najczęściej można go spotkać w miejscach intensywnie użytkowanych, gdzie gleba jest ubita i pozbawiona większej warstwy próchniczej. Rdest ptasi nie potrzebuje żyznego podłoża, aby skutecznie się rozwijać. Wręcz przeciwnie, najlepiej radzi sobie tam, gdzie inne rośliny mają trudności ze wzrostem.
Rdest ptasi wyróżnia się drobnymi, lancetowatymi liśćmi osadzonymi na wiotkich, pełzających łodygach. Jego niewielkie, niepozorne kwiaty pojawiają się latem i są trudne do zauważenia na pierwszy rzut oka. Niepozorność rośliny bywa zdradliwa. Zanim zorientujemy się, że rdest ptasi opanował nasz ogród, może być już za późno, by go łatwo zwalczyć. W lipcu jego rozłogi osiągają długość nawet kilkudziesięciu centymetrów i tworzą zwartą matę przy powierzchni ziemi. Jego łodygi są czerwonawe lub zielone, silnie rozgałęzione i płożące się, co pozwala mu na skuteczne zagłuszanie innych roślin. Liście są drobne, podłużne, o gładkich brzegach i długości od kilku milimetrów do około 2 cm. Charakterystyczne są także bladozielone kwiaty z różowawym odcieniem, które rozwijają się w kątach liści od czerwca do września.
Jak zwalczać rdest ptasi?
Kluczem do skutecznego zwalczania rdestu ptasiego jest wczesne działanie, najlepiej przed kwitnieniem i wydaniem nasion. Roślina ta rozmnaża się niezwykle szybko przez nasiona, których może wyprodukować nawet kilka tysięcy. Najlepszym momentem na walkę z rdestem jest więc początek lata, gdy młode siewki dopiero się pojawiają. Regularne pielenie wraz z korzeniami znacznie ograniczy jego rozprzestrzenianie się. Równie istotne jest ściółkowanie gleby wokół upraw, co zahamuje rozwój chwastów. Warto też miarę możliwości wysiewać warzywa wcześniej, by w czerwcu były już w stanie stawić czoła ekspansji rdestu ptasiego. Jeśli masz w ogrodzie puste przestrzenie, posadź na nich rośliny zadarniające lub okrywowe, które są bezpośrednią konkurencją dla rdestu. Ograniczają mu dostęp do światła i hamują jego wzrost.
Przeczytaj również: Uciążliwy chwast czy lekarstwo na problemy z nerkami? Zastosowanie i właściwości rdestu ptasiego
Na chodnikach czy podjazdach rdest ptasi zwalczysz, stosując mechaniczne narzędzia do usuwania chwastów. Możesz też sięgnąć po naturalne preparaty chwastobójcze, np. na bazie octu. Rdest ptasi jest wyjątkowo wytrzymały, dlatego walka z nim wymaga systematyczności i konsekwencji. Jeśli wszelkie działania okazały się bezskuteczne, trzeba sięgnąć po środki chemiczne. Takie opryski stosuj w bezwietrzny dzień i powtórz je trzy razy co 10 dni. Sprawdź wcześniej, czy prognozy pogody nie przewidują opadów.
Rdest ptasi w ogrodzie traktowany jest jako inwazyjny chwast, ale ma wiele właściwości zdrowotnych, dlatego nie należy go wyrzucać po usunięciu. Fot. Algirdas Gelazius/123RF.com
Jakie właściwości ma rdest ptasi?
Choć w ogrodzie jest niepożądany, rdest ptasi od wieków wykorzystywany jest w medycynie ludowej i ziołolecznictwie. Jego zielone części zawierają flawonoidy, garbniki, sole mineralne, witaminę C oraz krzemionkę. Działają one wzmacniająco na tkanki łączne, włosy i paznokcie. Napary z rdestu ptasiego od wieków stosowane są pomocniczo w leczeniu schorzeń układu moczowego, szczególnie przy stanach zapalnych pęcherza i nerek, ponieważ roślina działa moczopędnie i przeciwbakteryjnie. Poprawia też przemianę materii, wspiera oczyszczanie organizmu i działa przeciwzapalnie. Rdest ptasi można stosować również zewnętrznie w postaci okładów czy przemywań. W ten sposób wspomaga leczenie trudno gojących się ran i otarć, łagodząc stany zapalne skóry. Zebrane pędy najlepiej suszyć w cieniu i przewiewnym miejscu, aby zachować jak najwięcej cennych substancji aktywnych. Dzięki temu rdest ptasi może zagościć w domowej apteczce, zamiast w przydomowym ogródku.
Napar z rdestu ptasiego to najłatwiejszy sposób wykorzystania tej rośliny. Wystarczy jedną łyżkę suszonego ziela zalać szklanką wrzątku i odstawić pod przykryciem na około 15–20 minut. Po przecedzeniu napar można pić 1–2 razy dziennie, najlepiej między posiłkami. Taki napój wspiera pracę nerek, działa łagodnie moczopędnie i może być pomocny przy infekcjach układu moczowego, a także jako środek oczyszczający organizm. Odwar z rdestu ptasiego przygotowuje się nieco inaczej – jest bardziej skoncentrowany i nadaje się zarówno do stosowania wewnętrznego, jak i zewnętrznego, np. do przemywania skóry czy okładów. Aby go przygotować, należy wsypać 1–2 łyżki suszonego ziela do niewielkiego garnka, zalać 300 ml zimnej wody, doprowadzić do wrzenia i gotować na małym ogniu przez 5–10 minut. Następnie odwar trzeba przecedzić i pozostawić do lekkiego przestudzenia. Można go stosować do płukania jamy ustnej przy stanach zapalnych, przemywania ran lub jako dodatek do relaksujących kąpieli ziołowych.
Źródło: deccoria.pl
Przeczytaj również:
Delikatne dzwoneczki kwitną całe lato. Łatwa w uprawie bylina dla początkujących
Do podlewania, nawożenia i walki ze szkodnikami. Jak stosować olejek neem w ogrodzie?