Z artykułu dowiesz się
Irga płożąca – charakterystyka
Irga płożąca to krzew ozdobny wywodzący się z zachodnich Chin i z regionu Himalajów. Należy do rodziny różowatych i jest bardzo efektowną rośliną ozdobną o szerokim zastosowaniu. Często spotykany jest również w Polsce. Sprawdza się na rabatach i skarpach, przy ścianach budynków, a nawet w donicach.
Irga płożąca (Cotoneaster procumbens), nazywana również irgą zimozieloną, dorasta maksymalnie do ok. 100 cm wysokości. Jej gałęzie rozkładają się szeroko i wznoszą ukośnie, a na końcach pokładają się poziomo. Krzew pokryty jest gęsto mocno dekoracyjnymi, błyszczącymi, okrągłymi, ciemnozielonymi liśćmi z nieco jaśniejszym spodem. Jesienią przybierają one barwę pomarańczową lub czerwoną. Natomiast wiosną (maj-czerwiec) roślina obsypuje się różowo białymi, drobnymi kwiatami, które przyciągają pszczoły. Następnie irga zimozielona owocuje. Owoce mają ok. 6 mm średnicy, kulisty kształt i jaskrawoczerwony kolor. Utrzymują się na krzewie przez całą jesień i zimę, wspaniale go dekorując. To między innymi dlatego irga jest tak popularna. Na jej obecność w licznych ogrodach wpływają też na pewno niewielkie wymagania. Uprawa rośliny nie jest skomplikowana, dzięki czemu nadaje się ona nawet dla początkujących ogrodników.
Wyświetl ten post na Instagramie
Jej bliskim krewnym jest Irga Francheta (Cotoneaster franchetii) – krzew z równie drobnymi, choć raczej szorstkimi i szarozielonymi liśćmi, który jesienią obsypuje się licznymi owocami. Jest to jednak gatunek irgi o „wyprostowanym” pokroju, dorastający nawet do 2 m wysokości.
Wyświetl ten post na Instagramie
Godna uwagi z całą pewnością jest też irga pozioma (Cotoneaster horizontalis) dorastająca do zaledwie 0,6-0,8 m wysokości, z drobnymi, ciemnozielonymi liśćmi i jaskrawoczerwonymi owocami utrzymującymi się od czerwca nawet do końca zimy.
Wyświetl ten post na Instagramie
Irga płożąca – wymagania
Niewielkie wymagania to z pewnością jeden z atutów irgi płożącej. Dzięki temu zdobi ogród mimo niewielkiego wysiłku włożonego w jej pielęgnację.
- Może rosnąć w niemal każdych warunkach.
- Preferuje mocno nasłonecznione miejsca, ale może być posadzona również pod drzewem, o ile będzie docierać do niej bezpośrednie światło przynajmniej przez część dnia. To właśnie słońce zapewnia bowiem jej liściom piękne wybarwienie.
- Najlepsze jest dla niej urodzajne podłoże – wówczas rośnie szybko i obficie kwitnie. Poradzi sobie jednak również na mniej zasobnych glebach czy na skarpach.
- Odczyn (pH) podłoża nie ma większego znaczenia. Preferuje delikatnie wilgotną ziemię, ale nie toleruje zalegającej wody opadowej czy stale mokrego podłoża.
- Zbyt duża wilgoć gleby to w zasadzie jedyne zagrożenie dla udanej uprawy irgi zimozielonej.
Irga płożąca – sadzenie i uprawa
Sadząc irgę płożącą, powinno się zapewnić krzewom odpowiednią ilość przestrzeni, pamiętając, że rozrastają się przede wszystkim na boki. Mniejsze odmiany należy sadzić w ilości maksymalnie trzech roślin na 1 m2, a większe potrzebują nawet 120-150 cm wolnej przestrzeni wokół. Warto też pamiętać, że irga płożąca wiosną przyciąga pszczoły, a jesienią i zimą ptaki, które żywią się jej owocami. Dzięki temu wprowadza do ogrodu dużo życia.
Owoce irgi zwabiaja do ogrodu ptaki. Fot.123RF.com
Co jeszcze warto wiedzieć o uprawie irgi? Zimą, przy bardzo niskich temperaturach, może być konieczne jej osłonięcie. Wiosną trzeba natomiast usunąć przemarznięte fragmenty rośliny. Przycinanie stymuluje wzrost i pomaga zagęścić roślinę. Zalecane jest również zasilenie irgi zimozielonej na początku sezonu wegetacyjnego nawozem wieloskładnikowym.
Krzew jest raczej odporny na choroby i szkodniki, choć mogą się na nim pojawiać mszyce lub oznaki jednej z chorób grzybowych – mączniaka prawdziwego lub rdzy. Aby zmniejszyć ryzyko pojawiania się grzybów, powinno się unikać zbyt gęstego nasadzania roślin i moczenia liści.
Rozmnażać irgę zimozieloną ją można w sierpniu, wykorzystując sadzonki pędowe zdrewniałe. Należy odciąć sadzonkę o długości ok. 10 cm z kawałkiem zdrewniałego pędu. Powinno się ją zanurzyć w środku przyspieszającym ukorzenianie, a następnie posadzić w mieszance piasku z torfem i przykryć folią oraz utrzymywać stałą wilgotność podłoża. Trzeba jednak pamiętać, że sadzonki irgi można przesadzić na rozsadnik dopiero kolejnej wiosny, a do gruntu posadzić po kolejnych 2 latach
Irga płożąca – odmiany
Irga zimozielona to bardzo popularny krzew. Wpływa to na dużą ilość powszechnie dostępnych, ciekawych gatunków i odmian. Jakie warianty tej rośliny należą do najczęściej wybieranych?
- Irga płożąca Queen of Carpets charakteryzuje się długimi, ścielącymi się po ziemi pędami, które dość często się zakorzeniają. Rośnie powoli i przede wszystkim na boki. Osiąga zaledwie do 15 cm wysokości, dlatego znakomicie pełni funkcję rośliny okrywowej. Ma nieco jaśniejsze, grubsze i większe liście. Świetnie wygląda wśród niskich iglaków. Dobrze nadaje się również do obsadzania rabat, murków czy skalniaków.
- Irga płożąca 'Streib's Findling' również dorasta do zaledwie 15 cm wysokości, tworząc bardzo ciekawy, zielony dywan. Wiosną kwitnie na białoróżowo. Jej owoce są intensywnie czerwone. Nadaje się do sadzenia w pojemnikach, do obsadzania rabat, skarp, skalniaków i jako roślina okrywowa. Preferuje stanowiska słoneczne, ale może dobrze rosnąć również w półcienistym zakątku ogrodu.
Warto również zwrócić uwagę na płożące odmiany innych gatunków irg. Są one równie łatwe w uprawie i bardzo dekoracyjne. Łatwo dopasować wariant, który idealnie sprawdzi się w Twoim ogrodzie.
- Irga pozioma (Cotoneaster horizontalis) Wilsonii dorasta do 2 m wysokości. Jej kwiaty są różowopurpurowe i łączą się w kwiatostany. Owoce są czerwone i kuliste, utrzymują się mniej więcej od lipca do października. Odmiana ma liście większe niż u gatunku, które opadają na zimę.
- Irga Dammera (Cotoneaster dammeri) Major to inna ciekawa odmiana płożąca. Jej liście są skórzaste i błyszczące, ułożone w dwóch rzędach, a kwiaty drobne, wonne i białe, zwisające na długich szypułkach. Owoce pojawiają się w sierpniu. Krzew dorasta maksymalnie do 15 cm wysokości. Jest zimozielony.
- Irga dammera Mooncreeper ma skórzaste liście i białe kwiaty. Rozrasta się do wysokości 10-20 cm i szerokości maksymalnie 80 cm. Jej kuliste, karminowe owoce pojawiają się we wrześniu i październiku.
- Irga rozesłana (Cotoneaster radicans) Eichholz również jest odmianą płożącą, ale może osiągnąć nawet 50 cm wysokości. Jej liście są matowe i niebieskawe, a owoce osiągają średnicę nawet 1 cm.
- Irga łyżeczkowata (Cotoneaster cochleatus) Schneider to raczej niewielka odmiana o wysokości 30-50 cm i szerokości do 1 m. Jej liście są drobne i błyszczące, od spodu pokryte włoskami. Owoce są niewielki i czerwone, a kwiaty białe.
Niezależnie od wybranego gatunku i odmiany, irga zimozielona typu płożącego może być fantastyczną ozdobą ogrodu. Doskonale zastąpi trawnik w niektórych miejscach, może świetnie prezentować się na rabatach, skarpach czy nawet w pojemnikach. Dzięki łatwej uprawie nie powinna sprawiać kłopotów nawet początkującym ogrodnikom.