Spis treści:
- Czym jest rak bakteryjny drzew owocowych?
- Jaka jest szkodliwość raka bakteryjnego drzew owocowych?
- Objawy raka bakteryjnego drzew owocowych
- Sposoby zwalczania raka bateryjnego drzew owocowych
- Profilaktyka i zwalczanie ekologiczne raka bakteryjnego
- Zwalczanie chemicznymi środkami ochrony roślin
Czym jest rak bakteryjny drzew owocowych?
Rak bakteryjny drzew owocowych jest wywoływany przez patogen zimujący w pąkach liściowych lub w suchych plamach opadłych liści. Wiosną przetrwałe patogeny są unoszone przez wiatr oraz na owadach, przez co porażenie dużej ilości roślin jest kwestią czasu. Bakteria dostaje się na roślinę żywicielską poprzez naturalne otwory w pniach i pędach oraz poprzez zranione części rośliny. W pierwszej, zimowej fazie rozwojowej objawia się nekrozami i rogowaceniem na pędach i pniach drzew. W drugiej, letniej fazie objawy pojawiają się na młodych pędach, liściach i kwiatach, włączając w to wszystkie pąki.
Choroba może się pojawić na wszystkich drzewach owocowych, jednakże najczęściej spotkasz ją na:
- czereśniach,
- wiśniach,
- brzoskwiniach,
- morelach.
Przeczytaj również: Opryski czereśni. Kiedy pryskać czereśnie na robaki, mszyce i choroby?
Jaka jest szkodliwość raka bakteryjnego drzew owocowych?
Choroba ta ma duże znaczenie gospodarcze, ponieważ w krótkim czasie potrafi zaatakować całe uprawy sadownicze. Bakteria wywołująca raka bakteryjnego drzew owocowych najmocniej dotyka drzew zimą, kiedy to pojawiają się objawy infekcji pierwszej fazy. Zaatakowana roślina staje się bardziej wrażliwa na warunki zewnętrzne, a więc i na mróz. Jedynie szybkie zauważenie problemu może pomóc w uratowaniu uprawy przed całkowitym zniszczeniem.
Objawy raka bakteryjnego drzew owocowych
Choroba dotyka przede wszystkim czereśni i wiśni. Rzadziej jej objawy pojawią się na brzoskwiniach i morelach, a tylko okazjonalnie na jabłoni i gruszy. Pojawienie się ich jest równoznaczne z koniecznością podjęcia konkretnych kroków, gdyż brak reakcji może się skończyć utratą plonów, a nawet całych roślin.
- Pierwsze objawy to wspomniane już nekrozy i plamy na pniach i pędach drzew owocowych. Kiedy porażenie postępuje, plamy zaczynają się rozrastać, w końcu kora zamiera i odpada. Pojawia się nieosłonięta część pnia, która narażona na przymrozki pęka. Z pęknięć wycieka charakterystyczna, pomarańczowa, gumowata substancja.
- Latem na wiśniach i czereśniach rak objawia się poprzez brunatnienie i jednoczesne schnięcie kwiatów, które nie opadają, a pozostają na drzewie. Po kwiatach porażone zostają gałęzie, z których zaczyna wyciekać pomarańczowa guma. Na liściach choroba objawia się jasnymi, wodnistymi plamami, które z czasem schną i wypadają, pozostawiając liście z mnóstwem małych otworów. W końcowym etapie porażenia powstają zgrubienia, które są umiejscowione na pędach i pniu. Owoce porażonych drzew mają na powierzchni ciemne plamy zgnilizny.
- Na porażonych morelach i brzoskwiniach rak objawia się nieco inaczej, jednakże możesz na nich zauważyć podobne zwiastuny bytującego na nich patogenu. To samo tyczy się grusz i jabłoni, na których pierwszymi specyficznymi objawami są drobne plamki z jaśniejszą obwódką pojawiające się na wierzchniej stronie liści.
Rak czereśni. Fot. Wikimedia, CC BY-SA 3.0
Sposoby zwalczania raka bateryjnego drzew owocowych
Jeżeli zaobserwujesz na swojej roślinie objawy oznaczające atak bakteryjnego raka drzew owocowych, musisz działać szybko. Jakiekolwiek odwlekanie działania może spowodować konieczność usunięcia rośliny. Zrób to zawsze wtedy, jeśli porażenie objęło większą część drzewa.
Metodyka obserwacji drzew owocowych:
Obserwowanie swoich drzew rozpocznij pod koniec kwietnia, następnie w lipcu, sierpniu i wrześniu. Każdorazowo stosuj do oceny drzewa 5-stopniową skalę porażenia. Przyjmuj, że:
- 0 oznacza roślinę zdrową,
- do 5% porażonych nadziemnych części rośliny oznacza infekcję słabą,
- do 30% porażeń oznacza infekcję średnią,
- do 50% porażeń oznacza infekcję silną,
- powyżej 50% porażeń oznacza infekcję bardzo silną.
Wykorzystuj swoje wyniki do zaplanowania oprysków i czynności związanych ze zwalczaniem pojawiającej się choroby. Dzięki precyzyjnej obserwacji i dokładnemu zorganizowaniu wszystkich procesów będzie ci znacznie łatwiej opanować rozwijające się zakażenie, z którym walka wcale nie jest taka łatwa.
Podejrzewasz, że ze względu na warunki atmosferyczne jest większa szansa na pojawienie się choroby? Zadbaj o częstszą lustrację i zaopatrz się w chemiczne środki ochrony roślin wcześniej. W efekcie nie stracisz czasu na zaopatrywanie się w nie wtedy, gdy objawy zdążą się już pojawić.
Przeczytaj również: Te choroby najczęściej atakują drzewa owocowe. Jak je rozpoznać i zwalczyć?
Profilaktyka i zwalczanie ekologiczne raka bakteryjnego
Najlepsza jest sytuacja, w której działasz przede wszystkim profilaktycznie. Tylko wtedy masz szansę na zminimalizowanie ryzyka wystąpienia choroby. Jeśli zastosujesz się do poniższych zasad, skutecznie o to zawalczysz.
- Wybór odmian odpornych lub mało wrażliwych na chorobę. Nigdy nie masz pewności, czy na twojej roślinie pojawią się objawy raka bateryjnego drzew owocowych, jednakże możesz kupić taką, która jest na tę chorobą najmniej wrażliwa.
- Usuwanie resztek liści to kolejna kluczowa czynność w profilaktyce opisywanej choroby. Opadłe liście i pędy są doskonałym miejsce na zimowanie stadium przetrwalnikowego bakterii. Każdej jesieni, a także i wiosny dbaj o to, aby wokół drzewa i na nim nie pozostały żadne zeschłe liście i jakiekolwiek inne części rośliny.
- Stosowanie oprysków. Wczesną wiosną stosuj opryski prewencyjne preparatami miedziowymi, które są aktualnie dostępne w sklepach ogrodniczych i dopuszczone do użytku. Sprawdź to w aktualnych programach ochrony drzew owocowych.
- Profilaktyka raka bakteryjnego. Oprysk na raka bakteryjnego drzew owocowych wykonaj na wszelki wypadek wiosną, w okresie pękania pąków liściowych oraz jesienią, po zakończeniu wegetacji rośliny. Powodem wykonania oprysków nie musi być pojawienie się objawów. Równie dobrze możesz przeprowadzić ten proces na zdrowych drzewach, co jest zdecydowanie wskazane.
Pierwsze objawy można zwalczać przede wszystkim poprzez wycinanie porażonych części rośliny i ich palenie. Jeśli zauważysz pęd pokryty objawami raka bakteryjnego drzew owocowych, wytnij go, a miejsce cięcia posmaruj maścią ogrodniczą wzbogaconą o dobry środek grzybobójczy. Jeżeli objawy pojawiły się na korze, wytnij ją aż do momentu, gdy dotrzesz do zdrowej tkanki. Po oczyszczeniu porażonego miejsca również zabezpiecz je przeznaczoną do tego maścią ogrodniczą.
Chemiczne opryski są skuteczne, jednak zawsze należy działać zgodnie z instrukcją na opakowaniu. Fot. 123RF.com
Zwalczanie chemicznymi środkami ochrony roślin
Zwalczanie raka bakteryjnego przy pomocy chemicznych środków ochrony roślin jest niezbędne, jeśli chcesz działać szybko i skutecznie. Kiedy na roślinie pojawią się pierwsze objawy opisywanego raka, do zwalczania ekologicznego dołącz aktualnie dostępne środki ochrony roślin, które skutecznie zajmą się infekcją. Dobry w tej sytuacji będzie popularny Topsin, nie jest to jednak jedyny preparat efektywny w walce z tą niezwykle intensywnie rozwijającą się chorobą.
Rak bakteryjny drzew owocowych jest bardzo groźny i ma ogromne znaczenie gospodarcze. Ze względu na dużą szkodliwość i niepokój przed pojawieniem się jej należy działać przede wszystkim profilaktycznie. Jeśli zastosujesz się do zamieszczonych w tym artykule porad, masz dużą szansę na zachowanie swoich drzew w pełnym zdrowiu.
Przeczytaj również: Ta choroba powoduje ogromne straty w uprawach. Jak rozpoznać i zwalczyć szarkę śliwy?
Szarka to groźna choroba śliw wywoływana przez wirusa Plum pox virus. Fot.pixabay.com/Wikimedia Commons-User:MarkusHagenlocher
Sierpniowe owoce i zioła. Zdrowie w pełni lata na INTERIA.TV.