Spis treści:
- Czym są rozchodniki?
- Rozchodniki wysokie, płożące lub wiszące
- Rozchodniki – uprawa w ogrodzie
- Jak sadzić rozchodniki?
- Rozchodnik – uprawa na tarasie
- Jak pielęgnować rozchodniki?
- Czy można rozmnażać rozchodniki?
- Porady dotyczące zakupu rozchodników
Czym są rozchodniki?
Rozchodniki to tak zwane sukulenty. Mają grube, mięsiste liście z twardą skórką, która pomaga im dobrze radzić sobie z suszą. Rozchodniki należą do rodziny gruboszowatych (Crassulaceae) i są spokrewnione z aloesem i ananasem.
Kwiaty rozchodników w formie są zwykle białe, żółte lub mają różne odcienie różu. Każda różyczka ma pięć płatków ułożonych w kształt gwiazdy. Otwierają się szeroko, aby umożliwić pszczołom i motylom łatwy dostęp do bogatego nektaru. Kolor liści waha się od szarozielonego do naprawdę głębokiej i soczystej zieleni, a ich kształt może być w formie fasoli, płaski lub okrągły. Krótko mówiąc, jest to dość zróżnicowana roślina.
Istnieje około 400 różnych gatunków rozchodników i niezliczone odmiany w obrębie każdego gatunku. Nie wszystkie można uprawiać w Polsce poza domem przez cały rok. Na szczęście są też takie, które idealnie poradzą sobie w ogrodzie lub na tarasie.
Rozchodnik urośnie i w słońcu, i w cieniu. Fot. 123RF/PICSEL
Rozchodniki wysokie, płożące lub wiszące
Do uprawy w ogrodzie wykorzystuje się dwie główne grupy rozchodników: wysokie i płożące.
- Wysoki rozchodnik Sedum spectabile (okazały) lub telephium (karpacki) ma pionowe łodygi, które mają od 40 do 60 cm wysokości, w zależności od odmiany i warunków bytowania. Nowe odmiany rozchodników wysokich zostały wyhodowane tak, aby były krótsze, co oznacza, że są mniej zwiotczałe i dobrze pasują nawet do mniejszych ogrodów. Łodygi rozchodnika są okryte na całej długości mięsistymi, soczystymi liśćmi, a latem lub jesienią zwieńczone są kolorowymi kępami kwiatów. Wysokie rozchodniki są tradycyjnie uprawiane ze względu na ich symetryczną formę i kolorowe kwiaty, ale nowsze odmiany mają również kolorowe, bardzo dekoracyjne liście w odcieniach miedzi i ciemnego fioletu.
- Pnący rozchodnik ewersa, trójlistny, tetractinum i wiele innych to liczna grupa z długimi wąskimi łodygami, które rosną wzdłuż ziemi i tworzą połacie kolorowych, mięsistych liści. Tradycyjnie rozchodniki płożące są uprawiane na rabatach w ogrodzie ze względu na ich kolorowe liście (niebieskie, żółte, miedziane, kasztanowe i inne). Chociaż nie są specjalnie uprawiane dla kwiatów, rozłogi płożące wytwarzają atrakcyjne, ale krótkie strugi kwiatów.
- Istnieje również kilka gatunków rozchodników, które są uprawiane głównie jako rośliny doniczkowe i idealnie nadają się do dekoracji tarasów. Są to odmiany zwisające, które mogą być umieszczane w wiszących koszach, doniczkach i pojemnikach (np. Kelp Forest lub Burrito). Ich liście występują w wielu kolorach: zielonym, srebrnym, czerwonym, żółtym lub wielobarwnym. Kwiaty w kształcie gwiazdy mogą być żółte, różowe lub białe.
Poszczególne gatunki rozchodnika znacznie różnią się od siebie wyglądem. Fot. Pexels
Rozchodniki – uprawa w ogrodzie
Rozchodniki najlepiej rosną na stanowiskach słonecznych, na bardzo dobrze przepuszczalnej glebie. Bez względu na to, jaki rodzaj rozchodnika kupisz, trzeba posadzić go w glebie z dobrym drenażem. Ciężka, mokra ziemia spowoduje, że roślina zgnije. Ich zamiłowanie do dobrze przepuszczalnej gleby sprawia, że rozchodniki świetnie nadają się do sadzenia na obszarach piaszczystych, ogrodach skalnych, ogrodach szczelinowych, zielonych dachach oraz do umieszczenia ich w pojemnikach.
Rozchodniki są odporne na suszę. Fot. 123RF/PICSEL
Jak sadzić rozchodniki?
Wybierz słoneczne miejsce. Większość rozchodników lubi pełne lub częściowe słońce (wymagają co najmniej 6 godzin bezpośredniego nasłonecznienia dziennie). Następnie wykonaj poniższe czynności:
- Rozluźnij glebę w obszarze sadzenia.
- Dodaj piasek, grys lub perlit, jeśli rodzima gleba jest mało przepuszczalna.
- Usuń roślinę z doniczki i umieść ją w dołku tak, aby górna część bryły korzeniowej znajdowała się na poziomie otaczającej gleby. Nie sadź rozchodników zbyt głęboko, ponieważ są bardzo płytko ukorzenione.
- Wypełnij otwór ziemią i lekko ją ubij, aby usunąć kieszenie powietrzne.
- Kolejną roślinę posadź w odstępie 15-25 cm.
- Podlewaj regularnie, aż rośliny się rozwiną.
Rozchodnik – uprawa na tarasie
Zarówno wysokie, płożące, jak i wiszące rozchodniki są doskonałymi roślinami doniczkowymi, pod warunkiem, że używasz przyzwoitej mieszanki doniczkowej, która zarówno zatrzymuje wodę, jak i ją odprowadza. Jeśli uprawiasz te rośliny w doniczce, dodaj do ziemi dużo piasku, aby zapewnić dobry drenaż.
Wysoki rozchodnik świetnie wygląda w pojemnikach na tarasie, a rozłogi płożące są doskonałym towarzyszem wysokich roślin doniczkowych takich jak kaktus i agawa. Wiszące odmiany doskonale nadają się również np. do wysokich, wiklinowych koszy, ponieważ ich długie łodygi ładnie spływają w dół.
Jak pielęgnować rozchodniki?
Rozchodniki są odporne na różne warunki i choroby, więc raczej nie potrzebują nawozu. Jeśli już mają być nawożone, to najlepszy jest kompost organiczny. Nawóz chemiczny może prowadzić do usychania i opadania liści. Mimo że są dość odporne na suszę, jeśli chcesz uzyskać obficie kwitnącą i ładnie rosnącą roślinę, warto podlewać ją raz w tygodniu, gdy aktywnie rośnie (od wiosny do jesieni). Po zakończeniu aktywnego sezonu wegetacyjnego należy znacznie ograniczyć podlewanie, aby zapobiec gniciu zimą. Rozchodniki uprawiane w doniczkach również nie wymagają podlewania przez zimę.
Jeśli chodzi o przycinanie, to odmiany płożące nie muszą być przycinane, chyba że wyrosną poza ustalone granice. Wysokie rozchodniki można przycinać na wiosnę, aby kontrolować ich wysokość, ale opóźni to początek kwitnienia. Wyschnięte łodygi i kwiaty wysokich rozchodników jesienią i wczesną zimą można przyciąć lub pozostawić je do wiosny.
Przeczytaj również: Rozchodnik – wytrzymała i efektowna bylina. Uprawa jest prosta
Rozchodnikami można obsadzać rabaty i skalniaki. Fot. Pexels
Czy można rozmnażać rozchodniki?
Jeśli uznasz, że rosnące w ogrodzie rozchodniki są za duże lub chcesz mieć więcej takich roślin, możesz je wiosną rozmnożyć. Ostrożnie wykop roślinę, podziel ją nożem na części i posadź je tam, gdzie chcesz, aby rosły. Rozchodniki płożące można tak dzielić co trzy lub cztery lata.
Rozchodniki wysokie można rozmnażać przez sadzonki lub odrosty z głównej rośliny. Wiosną lub latem wyjmij roślinę z doniczki (lub wyjmij ją z ziemi) i delikatnie oddziel po prostu młode rośliny od rośliny głównej. Powinny łatwo odejść wraz z kawałkiem łodygi. Posadź każdą sadzonkę w małej doniczce i poczekaj, aż wyrośnie z niej nowa roślina, którą będzie można przesadzić do gruntu lub większego pojemnika.
Porady dotyczące zakupu rozchodników
Rozchodniki mają wiele odmian, które różnią się wysokością, dlatego przed zakupem sprawdź, do jakich rozmiarów wyrasta dojrzała roślina. Rozchodniki są stosunkowo wolne od szkodników, ale i tak zawsze sprawdzaj rośliny pod kątem obecności robaków, chorób lub uszkodzeń przed ich sadzeniem.
Pamiętaj, że głównym wrogiem tych roślin jest zimna, wilgotna gleba, więc upewnij się, że rozchodniki w doniczkach nie podmokną zimą. Najlepiej przenieś je z tarasu w miejsce osłonięte przed deszczem i śniegiem.
Przeczytaj również: Rośliny do ogrodu odporne na suszę. Wytrzymają największe upały
Lista roślin odpornych na suszę jest długa. Fot. 123RF/PICSEL/Getty Images