Spis treści:
- Tawułka – barwne pióropusze do ogrodu i donicy
- Odmiany tawułki
- Jak uprawiać tawułkę?
- Z czym sadzić tawułki?
Tawułka – barwne pióropusze do ogrodu i donicy
Potrafi rosnąć dość wysoka, ale znacznie częściej i chętniej wykorzystuje się ją jako roślinę zadarniającą. Nie ma jako takich kwiatów, a to, co postrzegamy jak malowane kolorami natury kwiatostany to tak naprawdę pierzaste kłosy, które lekko poruszają się na rabatach w zmiennym rytmie podmuchów wiatru. W naszym środowisku nie występują one naturalnie, co nie oznacza, że źle reagują na polski klimat, wręcz przeciwnie. Doskonale odnajdują się na wybranych stanowiskach, tworząc w ogrodach bajkowe krajobrazy.
Co ciekawe, ich naturalnym siedliskiem są wschodnie rejony Himalajów, w których porastają gęsto trudno dostępne górskie kaniony. Naliczyć ich można blisko 20 różnych gatunków, a wiele tworzy półtorametrowe i większe, rozłożyste kępy liści. Nad nimi górują pierzaste, kolorowe kłosy, które trudno rozdzielić wzrokiem – są jak gęsty pióropusz, szeroki i spiczasty.
Nie trzeba rozdzielać tawułek czy na siłę szukać im innego tła, doskonale prezentują się we własnym towarzystwie, przeplatając kwitnienie i nieprzerwanie dekorując rabatę przez prawie pół roku. Fot. tanyaterekhina/123rf.com
Nie potrzebują dużo czasu, by poczuć się dobrze w nowym środowisku. Tawułki, barwne pióropusze do ogrodu i donicy, to wprost idealne rośliny dla niecierpliwych, ponieważ po wysadzeniu nawet małych sadzonek już w pierwszym roku można spodziewać się efektownego wzrostu i kwitnienia. Chcesz, aby malowały na intensywne odcienie szkarłatu, różu i kremu większą część twojego ogrodu? Stwórz jednogatunkowe rabaty, ale w ich obrębie wymieszaj ze sobą rozmaite rozwijające się po sobie odmiany tawułki – kwiatowy spektakl będzie trwał nieprzerwanie od maja do nawet października.
Przeczytaj również: Pachnie cudownie i jest prosta w uprawie. Jak pielęgnować tawułę szarą?
Odmiany tawułki
To, że poznanych gatunków tawułek jest niewiele, nie przeszkodziło ogrodnikom w eksperymentowaniu nad nowymi odmianami. Efektem ich działań jest wiele pięknych okazów, wyjątkowych pod względem cech przystosowawczych do warunków środowiskowych. Wśród tawułek, które znajdziesz w dobrych ogrodnictwach, najwięcej jest roślin hybrydowych, czyli tych, które powstały w wyniku mieszania podstawowych gatunków w celu ich uodpornienia i uzyskania jeszcze ciekawszych okazów.
Za najpopularniejsze odmiany tawułki uważane są:
- tawułka Arendsa
- tawułka chińska
- tawułka japońska
- tawułka ogrodowa
- tawułka biała
- tawułka szara
- tawułka drobnolistna
W projektowaniu zieleni w dowolnym stylu ogrodnicy zalecają, aby dla osiągnięcia oryginalnego efektu nasadzień łączyć ze sobą te odmiany. Dzięki temu kompozycje zyskują często układy kaskadowe, a okres kwitnienia całej rabaty znacząco się wydłuża. Ani na chwilę nie zostaniesz bez pierzasto rozwiniętych, gęstych pióropuszy.
Kolorowe odmiany tawułki różnią się wielkością kłosów, budową liści oraz ich wybarwieniem. Można je ciekawie łączyć lub sadzić w tzw. monokulturze na rabacie. Fot. marimarkina/natavilman/herreid/123rf.com
Tawułki należą do rodziny skalnicowatych. Większość odmian cechuje się wysoką tolerancją na niekorzystne warunki glebowe, co niewątpliwie stanowi duży atut, gdy dopiero uczysz się uprawy kwiatów i nie wiesz tak do końca, jakim środowiskiem będzie dla nich twój ogród.
Tawułka Arendsa dobrze znosi średnio żyzną glebę oraz stanowiska o zmiennym nasłonecznieniu, gdy ją do tego przyzwyczaimy. Rośnie od 50 cm do nawet 150 cm i wypuszcza podwójnie pierzaste liście od czerwca. Chińskie tawułki wyróżniają się czerwonymi pędami, które dorastają do 100 cm i sztywno wznoszą się na rabacie, nie tracąc formy nawet przy mocniejszych podmuchach wiatru. Mają ciemnozielone liście, które połyskują w słońcu, a w maju wśród nich pojawiają się purpurowe lub białe pióropusze kwiatów.
Jeśli najbardziej zależy ci na dekoracyjnych, intensywnie wybarwionych liściach, które miałyby okryć zacienioną przestrzeń w ogrodzie, rozważ tawułkę drobnolistną. Wisienką na przysłowiowym torcie jej uprawy będą delikatne, ale wyraźnie odznaczające się na tle innych roślin gwiaździste kwiaty.
Jak uprawiać tawułkę?
Większość kolorowych odmian tawułki wysadza się na rabaty w formie gotowych, zdrowych sadzonek wiosną, ale dopiero wtedy, gdy minie ryzyko przymrozków. Można też robić to w pierwszej połowie jesieni, na przełomie września i października. Ważne, aby sadzonki trafiały na odpowiednio przygotowane stanowisko. Jak uprawiać tawułkę? Kilka kwestii ma tu kluczowe znaczenie.
- Przygotowanie gleby
Ziemię pod sadzonki dobrze przekop w celu jej spulchnienia na głębokości przynajmniej 20 cm i wzbogać domowym, uleżałym kompostem. Gdy podłoże jest zbyt ciężkie i gliniaste, najlepiej będzie poprawić jego strukturę, mieszając z perlitem ogrodowym lub piaskiem. Ważne, aby było stale lekko wilgotne, ale nie mokre, a odczyn zbliżony do lekko kwaśnego.
- Stanowisko w ogrodzie
Najlepsza dla sadzonek tawułek będzie strefa zacieniona, dlatego jeśli chciałbyś widzieć u siebie masę kolorów i struktur, ale ogród wyeksponowany jest na stronę wschodnią lub północną, tawułki pozwolą ci spełnić drobne marzenie. Idealna przestrzeń dla nich to taka, gdzie słońce wkrada się tylko na chwilę, średnio na 1-2 godziny dziennie i to w formie rozproszonej. Jednak nie oznacza to, że w słońcu nie wyrosną, po prostu mogą być mniej okazałe, ale wciąż intensywnie wybarwione i niezwykle oryginalne.
- Sadzenie tawułek
Dół pod sadzonkę rośliny powinien być większy niż jej bryła korzeniowa przynajmniej dwa razy. Optymalna głębokość to 15 cm, jednak w praktyce zależy ona od wielkości i ukształtowania bryły danej sadzonki. Ważne, aby wierzch korzeni znajdował się zawsze nieco poniżej powierzchni podłoża, które po zasadzeniu należy dobrze przydeptać. Sadzonki rozsadzaj co 40-80 cm, dostosowując odległość do potrzeb danej odmiany. Podłoże pod tawułki koniecznie wyściółkuj, używając do tego np. rozdrobnionych liści.
- Pielęgnacja po posadzeniu – podlewanie
To najważniejszy z zabiegów pielęgnacyjnych podczas uprawy tych roślin. Nawet krótkie chwile suszy potrafią im szkodzić, dlatego, aby uchronić liście przed wysychaniem, koniecznie aktywnie je nawadniaj. Najlepszą metodą jest system nawadniania kropelkowego, ponieważ nadmiar wody podany na raz również im nie służy. Chcesz zapewnić im optymalne warunki? Dla pewności, że nie podasz zbyt dużo wody, trzymaj się zasady starszych ogrodników, która brzmi: im wyższa temperatura na dworze, tym większa konewka. Oczywiście konewka jest tu tylko przysłowiowa, a system kropelkowy idealnie zaspokaja potrzeby wodnoglebowe roślin.
- Pielęgnacja po posadzeniu – nawożenie
Regularne i umiejętne nawożenie to gwarancja długiego i obfitego kwitnienia. Im bardziej odżywione będą rośliny, tym gęstsze pióropusze będą górować nad rabatą. Tawułki potrzebują nawozów organicznych z wyższą zawartością fosforu, a częstotliwość ich podawania nie powinna być niższa niż 3 razy w sezonie. Pierwszą dawkę warto podać w formie wolno uwalniającej się do podłoża. W twoim ogrodzie królują wczesne odmiany? W takim razie koniecznie pamiętaj o podaniu im nawozu bogatego w azot mniej więcej w połowie jesieni, aby zawiązały nowe, zdrowe pączki.
Sumiennie uprawiane rośliny prezentują się tak okazale, że chciałbyś mieć ich jeszcze więcej? Rozmnażanie tawułek najlepiej przeprowadzać poprzez dzielenie dojrzałych kęp. Jednak staraj się nie robić tego częściej niż co 3 lata. Pobrane sadzonki powinny od razu trafić na nowe miejsce. Podział należy przeprowadzić, ostrym narzędziem przecinając system korzeniowy jednym, wprawnym ruchem. Koniecznie skróć też pędy nadziemne. Z jednej roślinki możesz przygotować nawet 4 nowe sadzonki, które już wkrótce zaczną „rosnąć w oczach”.
Z czym sadzić tawułki?
Tawułka to naprawdę wyjątkowa roślina – nie potrzebuje żadnego tła, aby niesłychanie pięknie się prezentować. Możesz posadzić ją jak soliter w centralnym punkcie ogrodu, a stanie się jego największą dekoracją.
Jeden intensywnie wybarwiony okaz rozrośniętej tawułki w zupełności wystarczy, by efektownie udekorować wybraną część ogrodu. Fot. hdmphoto/123rf.com
Zwykle jednak stanowi element większych, naturalistycznych obsadzeń, choć równie pięknie współgra z surowymi zasadami stylistyki japońskiej, na klasycznych, angielskich, wielkich rabatach czy jako przełamanie zieleni w cienistych ogrodach monochromatycznych, w których królują ozdobne trawy. Tawułki to niezawodne towarzyszki oczek wodnych oraz nowoczesnych ogrodów deszczowych.
W pełnym kolorów ogrodzie w sąsiedztwie, którym opiekuje się doświadczony, starszy ogrodnik, tawułki rosną na rabatach półcienistych, a także w masywnych, misowatych glinianych donicach. Gdzieniegdzie samotnie, w innych miejscach tworzą wielogatunkowe kompozycje, których są barwnym akcentem. Z czym sadzić tawułki? Nic nie stoi na przeszkodzie, abyś znalazł im kilka różnych miejsc i posadził wśród jednego tylko gatunku.
Jeśli jednak chciałbyś dać im nieco więcej swobody, obserwując je w warunkach zbliżonych do naturalnych, posadź tawułki wśród roślin o podobnych preferencjach środowiskowych, np. obok:
- złocieni,
- rudbekii,
- funkii,
- ciemierników,
- szałwii,
- lawendy,
- miodunek,
- rozchodników,
- rozłożystych, niskich traw,
- paproci.
Stosując regułę piętrowych nasadzeń, w prosty sposób stworzysz ogród kaskadowy, w którym tawułki dumnie zagrają pierwsze skrzypce. Pamiętaj, że ze względu na ich potrzeby tawułki idealnie wkomponują się w te części ogrodu, gdzie żyje niewiele roślin, bo króluje półcień i jest zbyt wilgotno. Wzniesione, intensywnie wybarwione okazy zachwycają ulistnieniem, dekorując w ten sposób zielone wysepki liściastych bylin.
Źródło: deccoria.pl
Przeczytaj również:
Najpiękniej kwitną i pachną nocą. 8 nocnych kwiatów, które warto mieć w ogrodzie
Róże kanadyjskie – piękne i wytrzymałe. Najlepsze odmiany, pielęgnacja i uprawa
Naturalny koktajl na kwitnienie róż. Będą miały pełne i duże kwiaty