Spis treści:
- Celozja – piękna i wytrzymała
- Odmiany celozji
- Jak uprawiać celozje?
- Z czym sadzić celozje w ogrodzie?
Celozja – piękna i wytrzymała
Celozja srebrzysta (Celosia argentea) pochodzi z gorących rejonów Afryki i Azji Południowej, gdzie występuje jako roślina wieloletnia. W Polsce i innych krajach o umiarkowanym klimacie traktowana jest jako jednoroczna, ponieważ nie jest odporna na chłód. Kwitnienie rozpoczyna zazwyczaj w drugiej połowie czerwca i utrzymuje aż do pierwszych przymrozków, dzięki czemu wyróżnia się na tle innych roślin rabatowych, które tracą estetyczny wygląd pod koniec sezonu.
Większość odmian celozji dobrze znosi krótkotrwały brak wody i utrzymuje sztywny pokrój nawet przy silnym nasłonecznieniu. Morfologia roślin zmienia się w zależności od temperatury – cieplejsze warunki sprzyjają zagęszczeniu pędów i bardziej zwartemu rozwojowi. Te właściwości sprawiają, że celozja zyskuje popularność w przestrzeniach miejskich, gdzie wiele innych gatunków nie radzi sobie m.in. z mocno nagrzewającym się podłożem. Dzięki temu wykorzystuje się ją także w nasłonecznionych punktach tarasów czy placów.
Kwiaty celozji wykazują wyjątkową trwałość po ścięciu – zachowują świeżość nawet do trzech tygodni, a po zasuszeniu nie blakną i nie tracą kształtu. Ta cecha sprawiła, że roślina zyskała uznanie w branży florystycznej, zarówno jako surowiec na bukiety sezonowe, jak i na kompozycje suche. Dzięki temu gatunek ten przestał być postrzegany wyłącznie jako sezonowa ozdoba ogrodu – coraz częściej traktuje się go jako roślinę użytkową o szerszym zastosowaniu.
Przeczytaj również: TOP 10 zwisających kwiatów. Tworzą na tarasie kolorowe kaskady
Odmiany celozji
W obrębie celozji srebrzystej wyróżnia się trzy podstawowe grupy odmian: pierzaste (Celosia argentea var. plumosa), kłosowe (var. spicata) i grzebieniaste (var. cristata). Podział ten oparty jest na kształcie kwiatostanów – pierzaste przypominają pionowe pióropusze o wysokości od 30 do 60 cm, kłosowe tworzą smukłe, cylindryczne kwiatostany sięgające nawet 70 cm, a grzebieniaste rozwijają szerokie, wachlarzowate kwiaty o silnie pofałdowanej strukturze. Każda z tych form dostępna jest zarówno w wersjach karłowych, osiągających około 20 cm, jak i w odmianach wysokich, odpowiednich do cięcia i profesjonalnych kompozycji florystycznych.
Doniczki z celozją można umieścić na balkonach i tarasach, które są zbyt gorące dla innych gatunków. fot. Kittisak Kaewchalun / Canva Pro
W grupie celozji pierzastej wyróżnia się kilka odmian rekomendowanych do nasadzeń ogrodowych i pojemnikowych. Seria ‘Century’ ceniona jest za wysokie, gęste pióropusze w intensywnych barwach, sięgające 60 cm. Odmiana ‘Ice Cream’ należy do karłowych – rośnie do około 30 cm i wyróżnia się krótkimi, grubymi kwiatostanami w ciepłych, pastelowych kolorach. Warto też przyjrzeć się bliżej amerykańskiej ‘Burning Embers’, której malinowe kwiatostany utrzymują się nawet do późnej jesieni.
Obecne trendy hodowlane wyraźnie wskazują na wzrost znaczenia ulistnienia jako elementu ozdobnego. Przykładem mogą być serie takie jak ‘Armor Mix’ czy kompaktowe ‘Brainiac’, w których liście mają połyskliwy, zielono-fioletowy odcień, kontrastujący z jaskrawymi kwiatami. W grupie celozji kłosowej na szczególną uwagę zasługują odmiany ‘Celway’ i ‘Sunday’, przeznaczone głównie do uprawy pod osłonami – osiągają nawet 120 cm wysokości i tworzą efektowne, smukłe pędy idealne do bukietów.
Przeczytaj również: Zachwyca oryginalnymi kwiatami. Jak uprawiać celozję pierzastą w ogrodzie i na parapecie?
Jak uprawiać celozje?
Celozje najlepiej rozwijają się w pełnym słońcu i ciepłych warunkach – wymagają co najmniej ośmiu godzin światła dziennie oraz stabilnej temperatury powyżej 18°C, także nocą. Z tego względu sadzenie na stałe należy planować dopiero po 25 maja. Wymagają podłoża lekkiego, dobrze zdrenowanego, bogatego w próchnicę i o odczynie lekko kwaśnym do obojętnego (pH 6,0–7,5). W przypadku gleb zbyt kwaśnych zaleca się jesienną aplikację dolomitu w dawce 150 g na metr kwadratowy, co skutecznie podnosi pH i ogranicza ryzyko zaburzeń wzrostu.
Nawadnianie powinno być dostosowane do warunków pogodowych. W okresach upałów optymalna częstotliwość to dwa podlewania w tygodniu, po około 10 litrów na metr kwadratowy. Gdy temperatury spadają, wystarczy podlewać co tydzień. Celozje źle znoszą zarówno przesuszenie, jak i nadmiar wody – zalanie systemu korzeniowego może prowadzić do rozwoju chorób grzybowych, zwłaszcza fytoftorozy. Aby ograniczyć parowanie i utrzymać stabilną temperaturę gleby, warto zastosować ściółkę organiczną, np. korę ogrodową lub kompost, w warstwie około trzech centymetrów.
Zalecana rozstawa w gruncie to 25 × 30 cm dla odmian karłowych i 35 × 40 cm dla odmian wysokich, co zapobiega nadmiernemu zacienieniu i ułatwia cyrkulację powietrza. Nawóz o proporcji N-P-K 10-8-15 warto zastosować co najmniej dwa razy w sezonie, co zapewni intensywny wzrost i obfite kwitnienie. Egzemplarze uprawiane w donicach można przed nadejściem chłodów przenieść do szklarni lub oranżerii, gdzie przy wystarczającej ilości światła będą kwitnąć nawet do grudnia.
Należy unikać sadzenia celozji w pobliżu roślin o intensywnym i głębokim systemie korzeniowym, takich jak dalie, kanny czy lilie. Fot. Natalie_B/Canva Pro
Z czym sadzić celozje w ogrodzie?
Celozje najlepiej prezentują się w zestawieniach z roślinami o podobnych wymaganiach uprawowych – preferującymi pełne słońce, ciepło i umiarkowaną wilgotność podłoża. W ogrodach frontowych dobrze sprawdzają się kompozycje z udziałem karłowych odmian, takich jak ‘Kimono Yellow’, sadzonych w towarzystwie mandevilli o pokroju zwisającym. Połączenie pionowych, intensywnie wybarwionych pióropuszy celozji z trąbkowatymi, egzotycznymi kwiatami sąsiadki tworzy w tym wypadku silny kontrast form i barw, który dodaje rabacie przestrzennej głębi. Rośliny te nie konkurują o przestrzeń i wzajemnie podkreślają swoje walory, przyciągając jednocześnie owady zapylające.
W nasadzeniach pełnosłonecznych dobrze sprawdzają się barwinek madagaskarski (Catharanthus roseus) i żeniszek meksykański (Ageratum houstonianum). Pierwszy z nich ma zwarty, kępiasty pokrój, który chroni podstawy pędów celozji przed przegrzaniem, a jednocześnie nie rzuca cienia na dolne partie rośliny. Drugi natomiast, dzięki niebieskawym, puszystym kwiatostanom, wprowadza chłodny akcent kolorystyczny, który równoważy intensywne czerwienie i pomarańcze charakterystyczne dla wielu odmian celozji.
Przeczytaj też: Pielęgnacja irysów po przekwitnięciu. Co zrobić, by za rok kosaćce kwitły jeszcze lepiej?
Należy przy tym unikać sadzenia jej w pobliżu roślin o intensywnym i głębokim systemie korzeniowym, takich jak dalie, kanny czy lilie. Gatunki te szybko wyczerpują wodę z gleby, co prowadzi do stresu i zahamowania wzrostu celozji. Zamiast tego warto zestawiać ją z trawami ozdobnymi o niskim pokroju, takimi jak pennisetum ‘Rubrum’ (rozplenica japońska). Trawy te dodają kompozycji rytmu i objętości, nie konkurując z kolorem, a jednocześnie wspierają strukturę całej rabaty.
Źródło: deccoria.pl
Przeczytaj również:
Zieleni się przez cały rok i elektryzująco pachnie. Osmantus – uprawa i zastosowanie w ogrodzie
Jak sprawić, by róże pięknie kwitły przez cały sezon? Naturalna odżywka potrafi zdziałać cuda
Bylina w kolorze lazuru, z kwiatami w rozmiarze XL. Goryczka chińska – sadzenie i pielęgnacja