Spis treści:
- Żeniszek meksykański — charakterystyka
- Odmiany żeniszka meksykańskiego
- Uprawa żeniszka meksykańskiego
Żeniszek meksykański — charakterystyka
Żeniszek meksykański (z łac. Ageratum houstonianum, syn. A. mexicana) pochodzi z Ameryki Południowej. Roślina naturalnie występuje na terenie Peru i Meksyku, gdzie stanowi gatunek wieloletni. W uprawie rabatowej oraz doniczkowej żeniszek jest jednak okazem jednorocznym. W zależności od odmiany może osiągać różne rozmiary. Niskie warianty dorastają zaledwie do 10 cm, a te wysokie nawet do 60 cm. Owocem okazu jest niełupka.
Pokrój rośliny jest krzaczasty i silnie rozgałęziony. Liście żeniszka meksykańskiego mają około 9 cm długości i są szorstkie w dotyku. Charakteryzuje je ciemnozielona barwa, sercowato-jajowaty kształt. Na ich powierzchni znajduje się wyraźnie wyczuwalny meszek. Kwiaty są niewielkie, ponieważ mają zaledwie 1-2 cm średnicy i rurkowate lub języczkowate kształty. Zbierają się w koszyczki, w których naprzemiennie występują obie opcje. Przybierają białą, fioletową, niebieską bądź purpurową barwę. Kwitnienie rozpoczyna się w maju i trwa aż do pierwszych przymrozków.
Roślina doskonale sprawdza się jako ozdoba skalniaków w ogrodach, gdzie tworzy barwne dywany. Często jest wybierana także do obsadzania rabat w parkach miejskich, ponieważ nie ma dużych wymagań pielęgnacyjnych, a jej atrakcyjny wygląd sprawia, że jest wyjątkowo przyjemna w odbiorze. Okazy nadają się także do uprawy na balkonach i tarasach, ponieważ dobrze radzą sobie w uprawie doniczkowej.
Przeczytaj również: Bergenia sercowata – piękna zimozielona bylina o niewielkich wymaganiach. Gdzie ją sadzić?
Żeniszek świetnie sprawdza się posadzony na skalniakach. Fot. 123RF/PICSEL
Odmiany żeniszka meksykańskiego
Odmiany żeniszka meksykańskiego dzieli się głównie ze względu na rozmiar, jaki osiągają rośliny.
Wyróżnia się odmiany:
- Niskie: charakteryzują się wysokością 10-20 cm. Należą do nich między innymi odmiana Pink Ball, która cechuje się tym, że jej kwiaty mają intensywnie różowy kolor, a cała roślina osiąga maksymalnie 20 cm wysokości. Dużą popularnością cieszy się także odmiana Aloha White, gdzie kwiaty są białe, a roślina jest niższa od swojej poprzedniczki, ponieważ osiąga 10-15 cm wzrostu.
- Średniowysokie: rośliny mają między 20 a 30 cm. Odmianami tej kategorii są m.in. Morskie Oko, które jest ozdobione niebieskofioletowymi kwiatami i ma 25 cm wysokości oraz Tetra Blue Mink, gdzie kwiaty są jasnoniebieski, a okaz rośnie do nieco ponad 20 cm.
- Wysokie: osiągają do 60 cm wzrostu. Przedstawicielką gatunku jest m.in. odmiana Artist Rose, która charakteryzuje się długimi pędami.
Największym zainteresowaniem w uprawie cieszą się odmiany niskie. Żeniszek karłowaty jest częstym bywalcem ogrodów oraz tarasów. Dorasta do około 20 cm i ma zwarty pokrój, dzięki czemu wyjątkowo atrakcyjnie się prezentuje.
Uprawa żeniszka meksykańskiego
Uprawa żeniszka meksykańskiego nie jest trudna, jeśli zapewni mu się odpowiednie stanowisko. Przede wszystkim powinno ono być słoneczne i ciepłe. Okaz poradzi sobie w półcienistym miejscu, ale z pewnością brak słońca odbije się na kondycji kwiatów i pokroju rośliny, który będzie wyciągnięty ku górze. Kwiatów będzie zdecydowanie mniej w cieniu, a ich barwa będzie mniej intensywna.
Gleba nie musi być szczególnie zasobna w składniki odżywcza, ale powinna być lekka i przepuszczalna. Żeniszek dobrze poradzi sobie w piaszczystym podłożu. Jeśli posadzisz go w donicy, zadbaj o to, aby gleba została zmieszana z piaskiem i perlitem. Na dnie stwórz 2-3 cm warstwę drenażową, do której będzie odprowadzany nadmiar wody. Jeśli chodzi o pH podłoża, to powinno być lekko kwaśne.
Żeniszka nie należy nadmiernie podlewać, ponieważ zbyt duża ilość wody sprzyja rozwojowi chorób grzybowych, które szybko się rozprzestrzeniają. Roślina ozdobna zdecydowanie lepiej zniesie krótką suszę, jeśli znajduje się w naturalnym podłożu. Żeniszki umieszczone w donicach nigdy nie powinny być przesuszane — ich podłoże musi być stale lekko wilgotne.
Ważnym zabiegiem pielęgnacyjnym jest przycinanie pędów tuż po pierwszym kwitnieniu. Dzięki temu roślina wypuści więcej pąków, kwiaty będą się lepiej rozwijały i długo cieszyły oczy ogrodników. Jeśli pominiesz ten zabieg, może być ich nieco mniej. Pamiętaj, że żeniszek to roślina jednoroczna w naszym klimacie, dlatego próba jej przezimowania nie ma sensu, chyba że chcesz pozyskać z nich sadzonki.
Przeczytaj również: Jest łatwa w pielęgnacji, a na balkonie kwitnie do października. Jak dbać o campanulę?
Żeniszek wymaga słonecznego stanowiska. Fot. 123RF/PICSEL
- Żeniszek meksykański — nawożenie
Nawożenie żeniszka meksykańskiego jest konieczne w przypadku okazów rosnących w doniczkach, ponieważ te mają ograniczone pole, z którego mogą pobierać składniki odżywcze. Żeniszki należy wówczas regularnie odżywiać zgodnie z zaleceniami producenta mieszanką dedykowaną roślinom ozdobnym i kwitnącym. Z kolei rośliny w rabatach należy nawozić 2-3 razy w okresie intensywnego kwitnienia.
- Rozmnażanie żeniszka meksykańskiego
Rozmnażanie żeniszka meksykańskiego może odbywać się na dwa sposoby: z nasion oraz z sadzonek. O wiele częściej stosuje się pierwszą metodę, ponieważ charakteryzuje się dużą skutecznością. Nasiona na przełomie lutego i marca należy umieścić na podłożu z dodatkiem wysokiej jakości torfu, posypać cienką warstwą piasku i zwilżyć wodą.
Całość należy przykryć folią, aby zapewnić siewkom wysoką temperaturę i postawić na ciepłym, słonecznym parapecie. Każdego dnia powinieneś zdejmować folię na kilkanaście minut, aby doszło do wymiany powietrza. Warto także dbać o regularne zraszanie nasion. Gdy pojawią się sadzonki i będą miały co najmniej po dwa liście, przesadź je do osobnych doniczek. W maju okazy można umieścić w gruncie lub docelowej donicy.
Przed przeniesieniem żeniszków na zewnątrz pamiętaj o ich zahartowaniu. W tym celu należy początkowo uchylać okno, a z czasem stawiać sadzonki przy otwartym oknie. Później możesz wynieść je na balkon, pozostawić na nim na kilka nocy, a następnie wsadzić do rabaty. Pamiętaj, aby zachować około 20 cm odstępu między siewkami.
Możesz również rozmnożyć żeniszka za pomocą pędów, które zostawisz w zimującej roślinie. Pamiętaj jednak, by wybierać zdrowe i silne okazy. Odcięte fragmenty rośliny umieść w wodzie, a gdy się ukorzenią, w wilgotnym, lekko kwaśnym podłożu. Przed wysadzeniem do ziemi zadbaj o hartowanie.
Choroby żeniszka meksykańskiego
Choroby żeniszka meksykańskiego są rzadkim zmartwieniem ogrodników. Roślina jest bardzo odporna, a głównym zagrożeniem są dla niej nieodpowiednie warunki pielęgnacyjne. Niedobór słońca osłabia kondycję żeniszka i powoduje zmniejszenie kwitnienia. Z kolei nadmiar wody lub zbyt gęsta rozsada sprzyjają rozwojowi chorób grzybowych.
Wówczas dochodzi do gnicia. Pojawiają się także objawy szarej pleśni, czyli:
- plamy na liściach i łodygach,
- osłabienie kondycji żeniszka,
- deformacja jego fragmentów.
Przeciwko chorobie warto zastosować oprysk przeciwgrzybiczy, ale może okazać się, że roślin nie uda się uratować. Najlepiej sięgnąć po preparaty ekologiczne, aby nie zanieczyszczać środowiska.
Żeniszek meksykański to atrakcyjna roślina o ciekawych i barwnych kwiatach. Jest łatwy w uprawie i można skutecznie go rozmnożyć, więc przynosi ogrodnikom wiele satysfakcji.
Przeczytaj również: Werbena - kolorowa księżniczka w ogrodzie. Jak sadzić i pielęgnować werbenę, by obficie kwitła?
Roślinne złoto, które warto znać. Rośnie w wielu miejscach na INTERIA.TV.