Spis treści:
- Portulaka pospolita (warzywna) – charakterystyka
- Portulaka pospolita – uprawa
- Jakie właściwości ma portulaka?
- Co można przygotować z portulaki?
Portulaka pospolita (warzywna) – charakterystyka
Portulaka pospolita (Portulaca oleracea), zwana również portulaką warzywną, występuje na całej kuli ziemskiej. W zależności od kraju traktuje się ją jako chwast lub jadalne warzywo. Jest to gatunek jednorocznej rośliny zielnej, której okres wegetacyjny przypada na letnie miesiące. Portulaka pospolita wygląda bardzo niepozornie i przypomina roszponkę. Pędy płożącej rośliny osiągają do 60 cm oraz bardzo obficie się rozgałęziają. Jej liście są mięsiste, mają jajowaty kształt z wyraźnie zaznaczonym nerwem głównym.
Portulaka zazwyczaj kwitnie od lipca do września. Wówczas wytwarza drobne, żółte kwiaty, które wyrastają na szczytach pędów pojedynczo lub po kilka w małych kępkach. Są niepozorne i raczej nieozdobne. Portulaka pospolita zwykle występuje samoistnie na polach uprawnych i przydrożach, chociaż coraz częściej można ją spotkać w przydomowych ogrodach.
Portulaka pospolita – uprawa
Uprawa portulaki warzywnej nikomu nie sprawi trudności, gdyż szybko dostosowuje się do panujących warunków. Do wzrostu wymaga jedynie ciepłego podłoża i podlewania. Nie potrzebuje zbyt wiele przestrzeni oraz jest polecana do uprawy w pojemnikach na balkonach czy tarasach. Raz posadzonej rośliny trudno się pozbyć z ogrodu, gdyż jest samopylna.
-
Sadzenie
Portulaka pospolita to roślina, którą wysiewa się bezpośrednio do gruntu. Ze względu na wysokie wymagania termiczne, jej sadzenie warto zaplanować na drugą połowę maja. Wówczas pogoda na zewnątrz się ustabilizuje i nie będzie już ryzyka wiosennych przymrozków. Warto pamiętać, że portulaka jest bardzo wrażliwa na niskie temperatury, które natychmiast ją niszczą. Wysiew nasion można też zaplanować wczesną wiosną do inspektu.
Przeczytaj również: Najlepsze sposoby na usuwanie chwastów z ogrodu. Przepisy na naturalne opryski
-
Stanowisko i ziemia
Portulaka pospolita najlepiej rośnie w miejscach suchych i słonecznych. Ziemia pod jej uprawę powinna być próchnicza, bogata w składniki odżywcze, chociaż wyrośnie także na glebach piaszczystych.
-
Podlewanie i nawożenie
W porze upałów należy pamiętać o odpowiednim podlewaniu. Z nawadnianiem nie można też przesadzić, ponieważ może to doprowadzić do gnicia korzeni. Z tego powodu należy podlewać ją regularnie, ale oszczędnie. Jeśli chodzi o nawożenie, portulaka pospolita ma niewielkie zapotrzebowanie na składniki odżywcze. W czasie kwitnienia należy dokarmiać ją nawozami naturalnymi.
Portulaka pospolita zawiera wiele cennych składników, które pozytywnie działają na organizm człowieka. Fot.123RF.com
-
Zbiór
Czy portulaka jest jadalna? Jadalne części rośliny to liście oraz łodygi. Można je zbierać od maja do września. Liście zbiera się sukcesywnie, kilka razy w ciągu okresu wegetacyjnego. Roślina ścinana blisko gruntu szybko odrasta i znów wypuszcza plony.
-
Zimowanie
Jak już wcześniej wspominaliśmy, portulaka pospolita jest rośliną jednoroczną i nie przetrzymuje zimy. Roślina zamiera w czasie pierwszych przymrozków. Możemy jednak spróbować ją przezimować w domu, w dość jasnym pomieszczeniu.
Jakie właściwości ma portulaka?
Chociaż portulaka składa się w 93 proc. z wody, zawiera mnóstwo antyoksydantów oraz cennych kwasów omega-3. Bogata jest w witaminy A, C, PP i z grupy B. Jest też znakomitym źródłem wapnia, magnezu, żelaza, potasu i miedzi. Co więcej, jest rzadkim roślinnym źródłem melatoniny, czyli hormonu odpowiedzialnego za regulację dobrego snu i czuwania, a także tryptofanu, który jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu.
Portulaka pospolita była popularna już w starożytności. Dawni Egipcjanie pili napar z liści rośliny przy problemach z układem moczowym i trawieniem. Mówi się też, że portulaka była ulubionym warzywem Mahatma Gandhiego. Dzięki prozdrowotnym właściwościom roślina ta znalazła szereg zastosowań w medycynie ludowej i fitoterapii.
Portulaka pospolita wspomaga procesy trawienne i łagodzi objawy zgagi. Napar z jej liści polecany osobom chcącym usprawnić pracę wątroby, nerek i pęcherza. Stosuje się go przy zaburzonym metabolizmie węglowodanów i wysokim poziomie cukru we krwi. Z kolei wywar z nasion portulaki wykazuje działanie przeciwbiegunkowe i przeciwzapalne, wpływa również na obniżenie temperatury w przypadku gorączki. Co więcej, pomaga usuwać z organizmu nadmiar wolnych rodników, które powodują starzenie się komórek. Zewnętrznie roślinę wykorzystuje się do leczenia trudno gojących się ran.
Co można przygotować z portulaki?
Portulakę najlepiej spożywać tuż po zbiorach, ponieważ niestety nie nadaje się do dłuższego przechowywania. Jest bardzo popularna w Grecji, szczególnie często stosuje się ją w kuchni kreteńskiej. Smakuje wybornie zarówno na surowo, jak i poddana obróbce cieplnej. Liście portulaki są lekko słonawo-kwaśne i mają charakterystyczny, delikatny orzechowy posmak. Są podobne do szpinaku, rukwi wodnej czy rukoli. Jej łodygi z kolei mają wyraźny, korzenny smak. Z powodzeniem można zastępować nimi np. szparagi. Natomiast kwiaty są doskonałym zamiennikiem kaparów.
Portulakę pospolitą można dodawać do twarożków, past, sałatek, surówek, dań obiadowych, zup i mięsa. Świetnie komponuje się z makaronami, ziemniakami czy ryżem. Jest też popularnym dodatkiem do pizzy czy nadzienia pierożków ravioli. Spożywanie tej rośliny to dobre rozwiązanie dla osób na diecie, gdyż ma bardzo mało kalorii – 100 g liści portulaki to tylko 16 kcal.
Przeczytaj również: Werbena - kolorowa księżniczka w ogrodzie. Jak sadzić i pielęgnować werbenę, by obficie kwitła?